207
Dat men van dit hooge gewicht ook hier doordrongen is, blijkt uit de
bestelling en daarop gevolgde uitzending van drie stalen proefmortieren
van een kaliber van 7.5 cM., waaromtrent het een en ander werd mede
gedeeld in No. 3 van dit tijdschrift (blz. 302) en welke mortieren, spoe
dig na aankomst te Batavia, naar het proefterrein te Batoe Djadjar zijn
gezonden, om aldaar door eene commissie vergelijkend te worden beproefd.
De resultaten dezer proef zijn in het kort als volgt:
De beide lichte mortieren laten geene grootere schootsverheid toe dan
circa 1000 M., waarvoor eene aanvangssnelheid van ruim 100 M. niet te
boven mag worden gegaan. Zoodra toch, door opvoering der lading, deze
aanvangssnelheid overschreden wordt, begint het projectiel met eerst over
de velden heen te schieten, in stede dat deze reeds bij het begin der be
weging in den achtersten koperen band ingesneden worden. Groote'
spreiding in snelheid en dus in schootsverheid is hiervan het gevolg,
terwijl er tevens ontijdig springen in den vuurmond door kan veroorzaakt
worden.
De kleinste der beide lichte mortieren slaat achterover bij gebruik van
de kleinste lading onder eene elevatie van 15°, als hij op zeer gunstig
terrein is geplaatst. De grootere is, bij gebruik van de lading, die de
maximum schootsverheid van circa 1000 M. geeft, en onder ovei'igens
gelijke omstandigheden, even onstabielom de stabiliteit te verzekeren,
zou het noodig wezen óf eene geringere lading als maximum aan te ne
men, waardoor men zich tevreden zou moeten stellen met eene vuuruit-
uitwerking tot 800 M., dan wel de lengte en zwaarte van het blok te
vermeerderen, waardoor deze mortier zijne reden van bestaan zou verliezen.
De zwaarste mortier geeft met eene lading van 0.2 KG. buskruit No. 1
eene schootsverheid van circa 2500 M.het schietgestel laat echter
geene grootere lading dan 0.13 KG. toe, want bij opvoering der lading-
is de mortier niet meer volkomen stabiel.
Dat er van den eisch van volkomen stabiliteit geen afstand gedaan mag
worden, is duidelijk, als men slechts nagaat, dat bij het achteroverbuitelen
van den mortier dikwijls de geheele ziel vol zand of modder geraakt en
hierdoor ook de ring en plaat verontreinigd worden; de vuurmond moet
dan nauwlettend gereinigd worden, of hij zou na eenige schoten, wellicht
na één schot, onbruikbaar worden.
De uitwerking der granaat is zoo goed als nulevenals bij den Coe-
hoornmortier maakt de granaat van den 7.5 cM. mortier een meer of
minder diepen trechter in den grond, werpt de scherven, zand, modder,
enz. uit die opening hoog naar boven, doch brengt zelfs in den naasten
