224 -
haald werden, gedeeltelijk bezijden de waarheid zijn en dat zij voor
het andere gedeelte tot de geschiedenis behooren; maar eene tot
berouw en boetedoening gekomen bordeelhoudster wordt niet spoedig
met open armen in fatsoenlijke kringen ontvangen. De reputatie
van Harderwijk is slecht en zal, vrees ik, nog zéér lang slecht blij
ven zij benadeelt de Indische werving in Europa
Al deze hinderpalen voor de Indische werving moeten en kunnen
weggenomen worden. Dat de Minister van Koloniën beginne, met
zich zeiven het oppertoezicht op te dragen over de werving voor zijn
leger. Dat deze staatsdienaar weigere, op de begrooting voor 1888
het Indisch budget met één gulden te belasten voor het koloniaal
werfdepot, waar dit ook gevestigd zij. Dat hij den Koning een geheel
nieuw voorschrift ter goedkeuring aanbiede voor de Indische werving (1),
zonder koloniaal werfdepot, maar met de bemoeienis der militaire
autoriteiten en der gemeentebesturen in Nederland, en dat voor wervers
geene militairen meer, doch ambtenaren der rijks- en gemeentelijke
politie, desnoods ook maréchaussée's aangewezen worden. Dat zij en
alle militairen, die militairen aanbrengenf 25 premie ontvangen van
den garnizoenscommandant of den burgemeester voor ieder goedgekeurd
persoon, van wien de identiteit betvezen en het gedrag goed is. Dat
alle in Nederland recht tot uitoefening van praktijk hebbende genees-
heeren wien daartoe kosteloos het voorschrift der keuring en alle
modellen ter invulling worden verstrekt mogen keuren en voor elke
keuring (hetzij goed- of afkeuring) f 10 premie ontvangen. Laat mij
hier een oogenblik rusten. De Indische werving moet geheel door
dringen tot het volk en dit de overtuiging geven, dat zij eene eerlijke
zaak is. Het woord ronselen moet uit den mond van het volk
verdwijnen. Yandaar geene militairen meer als wervers, die onthalen
of onthaald worden op jenever en op hunne prooi loeren in kroegen
en bordeelen, alwaar de ontnuchtering van den aangeworven Indischen
strijder zich uit in een vloek en eene verwensching. Het volk zal
langzamerhand die werving als eene eerlijke zaak beschouwen, wanneer
het ziet dat de agenten dier werving ernstige mannen zijn, die het
volk en zijne deugden en ondeugden, zijne vreugde en zijn leed, zijn
(1) Ik schrijf dit met de volledige kennis van het bestaande „Voorschrift op
„de -werving."
