299
Complot met een dugtig pak te doen
straffen en vervolgens voor den tijd
van tien jaaren in de ijzers te klin
ken en de zes overige Dragonders
met een ligte correctie vrij te laten.
Tevens verzoek ik U. Excellentie
Vijftig voor de billen en voor mij te willen inf'ormeereu op welke
de tweede keer in de ketting te wijze Hoogstdezelve verkiest dat de
moeten werken. terugkomende werklieden (Chinee-
zen) die zich te voren van het
werk geabsenteerd hebben, worden
gecorrigeerd.
Deze wijze van bestraffing van deserteurs en van wegblijvers van
het werk mag zeker met den naam van „kort rechtbestempeld
worden. De informaties en verhooren, als bijlagen bij de rapporten
van Von Gutzlaff gevoegd, waren gewoonlijk al even beknopt als de
daarop gebaseerde voorstellenin den regel behelsden zij slechts
eenige weinige vragen met zeer beknopte antwoorden. Een auditeur
militair zoude er tegenwoordig geen genoegen mede nemen. Men
moet echter niet vergeten dat, wanneer men in de talrijke destijds
voorkomende desertiegevallen voorloopige onderzoeken had willen
houden en krijgsraden willen benoemen op de wijze waarop dit tegen
woordig geschiedt, men de officieren steeds in den krijgsraad en een
groot deel der manschappen steeds in voorloopig arrest zoude hebben
aangetroffen. En daar waren de tijdsomstandigheden niet naar.
De eischen van den dienst gingen voor, en de rechtspraak moest
zich daar maar naar schikken. Na „een fris pak had men de deserteurs
binnen weinige dagen weder in de gelederen, en zal de lust tot her
haling van het misdrijf zeker voor geruimen tijd bekoeld zijn geweest.
Het hoofdstreven bij de straffen was blijkbaar om van de daders
op de eene of andere wijze nog nut te blijven trekken voor het leger
of 's Lands werken. Ook bij andere misdrijven als desertie hield
men dit in 'toog; zoo b.v, bij onderstaand geval van insubordinatie
Ik heb de Eer voor te dra
gen om den Inlandschen soldaat
