348
mogelijk toe te passen, waarvan het gevolg is dat b. v. bij het
onderwijs in de voorbereidende schietoefeningen geen behoorlijke
methode te bespeuren is. Maar exemplair gestraft te worden bij
de minste afwijking, is dan ook een leelijk vooruitzicht. (A. O. 72
van 1869).
Wij begrijpen de reglementen als de Fransche kapitein, waarop
de schrijver van het artikel„Les sousofficiers et les cadres subal-
ternes" in het Journal des Sciences Militaires van November 1884 wijst.
Die kapitein, aan wien het theorie houden met de jonge officieren
is opgedragen, opent zijne voordracht aldus:
„Yoyez-vous, messieurs, je ne saurais trop vous engager au début
„de votre carrière, a bien vous pénétrer de votre réglément de ma-
„nière a le connaitre au fond dans tous ses détails.
„Non-seulement c'est votre devoir, mais c'est aussi votre intérêt. Si
„vous saviez en effet, comme c'est commode. Tout est prévu dans
„ce réglément; tout ce que vous pouvez avoir a faire dans les
„diverses circonstances qui se présenteront y est minutieusement
„indiqué. Vous n'avez en toutes choses qu'a vous conformer aux
„prescriptions réglementaires, sans autrement vous préoccuper de
„ce qu'il peut en advenir.
„Que vous importe? Que risquez-vous vous pourrez toujours
„dire: c'est le réglément! J'ai appliqué le réglément! Et votre
„responsabilité est dégagée."
Zonder vijand te zijn van het behoorlijk opvolgen van reglementen
en voorschriften, is echter het automatisch uitvoeren daarvan de
weg niet om zelfstandige militairen, en vooral niet om aanvoerders
en onderwijzers te vormen.
Ook de kolonel Kaulbars wijst in zijn rapport over het Duitsche
leger op het verkeerde om alles zoo machinaal mogelijk uit te voeren
en het voorgeschrevene letterlijk te verklaren. Bij dat leger, zegt hij,
doen zelfs bij exercitiën de compagniescommandanten dikwijls bewe
gingen uitvoeren, die in het geheel niet in het reglement vermeld zijn.
Het is vreemd, zegt de kolonel Kaulbars verder, dat in Duitschland,
waar het beste geëxerceerd en onderwijs gegeven wordt, alle exer
citiereglementen te zamen slechts 130 bladzijden tellen. Over het
algemeen zijn de reglementen zeer dunne boekjes en toch wordt er
