450
Dea Zaterdags wordt door de batterijen alhier een militaire marsch
gemaakt, waarop oefeningen in het inschieten en het kiezen van
stellingen gehouden worden. Die marschen geschieden niet uit
sluitend langs den grooten weg, neen, bij voorkeur zoeken de batterij-
commandanten binnenwegen in geaccidenteerde terreinen op. Meestal
komen zij niet voor 1 uur thuis en dikwijls wordt het later, soms
is het wel eens zeer laat geworden.
Ik geloof dat, wanneer gij eens zulk een marsch hadt meegemaakt,
Amice, en kanonniers en paarden aan het werk gezien hadt, gij de
laatste zoudt zijn om hun de rust van Zondag te misgunnen. Of
het maken van meer dan één marsch per week wenschelijk en mo
gelijk zoude zijn, ik meen zulks te moeten betwijfelen. Misschien
zou het mogelijk zijn het aantal marschen tot twee uit te breiden
en dus het aantal der exercitiën in de kanonnierschool, stukrijder-
school, sectieschool en batterijschool te verminderen, altijd wanneer
de batterijcommandant immer hetzelfde personeel, dezelfde officieren,
onderofficieren, stukrijders en kanonniers bezat. Maar bedenk eens,
in welke ongunstige conditie wij in dit opzicht verkeeren. Het is
bij de veldbatterij te Batavia precies hetzelfde als bij de batterijen
te Banjoe Biroe en Willem Itelkens komen pas aangestelde lui
tenants, die de geheele reeks van exercitiën van den eersten aanvang
af moeten doorloopen, en onder de minderen is een voortdurend
va-et-vient van militairen, die om gezondheidsredenen komen ofweggaan,
dan wel die naar of van bergbatterijen overgeplaatst zijn, enz enz.
Maar laten wij ook den gezondheidstoestand der manschappen niet
vergeten, nog meer in het warme strandklimaat ten uwent dan hier
te Banjoe Biroe. Een paar jaar geleden, bij gelegenheid van een
der vele proeven met de muildieren genomen, was bij de bergbatterij
te Batavia het maken van militaire marschen aan de orde, hoewel
ik niet geloof, dat men het tot meer dan twee per week heeft uit
gebreid. Het ziektecijfer steeg spoedig bedenkelijk. Ik twijfel er
dan ook niet aan, dat, indien overeenkomstig uw wensch, de bat
terijen te Batavia 4 maal per week tot het maken van een militairen
marsch van eenige beteekenis uitrukten, de dagelijksche ziekenrap
porten wel spoedig tot meer kalmte zouden nopen; geloof me, de
mennekes zouden u begeven.