452
dikwijls meer moeite zal kosten voor de paarden en vooral voor de
muildieren, die al zeer spoedig weelderig worden, eenige beweging
te vinden, ten einde de te groote stalvroolijkheid wat weg te nemen,
dan hen voor te zware inspanning te vrijwaren. Welk een groot
gedeelte van den tijd, gedurende welken eene colonne op marsch is,
wordt niet in het bivak doorgebracht. In Europa worden de oorlogs
paarden in den zomer geëntraineerd om de vermoeienissen, die hun
bij de najaarsmanoeuvres wachten, te kunnen doorstaan, zonder ge
heel gebroken te worden. Moge hier in Indië eens op een enkelen
dag een geforceerde marsch gemaakt worden, voor zulke vermoeiende
tochten van dagen achtereen behoeft men naar mijne meening niet
zoo zeer te vreezen.
Door uwe beschouwingen over de exercitiën der bergbatterijen te
Batavia vestigt gij, misschien zonder het zelf te willen, de aandacht
op eene zaak, voor den ingewijde zichtbaar als een roode draad, die
door uw betoog geweven is.
Het in eene vlakke kuststreek gelegen Batavia is geen geschikt
garnizoen voor eene bergbatterij. (1)
Laat ons een oogenblik recht vertrouwelijk zijn, en ik uit mijne
school klappen, wat mij, hoop ik, wel niet ten kwade zal geduid
worden. Weet dan, dat zoodra het der Regeering zal gelieven te
handelen overeenkomstig de inzichten van de hoogste autoriteiten
van ons wapen, de bergbatterij naar het binnenland, naar de bergen,
zat verplaatst worden en te Batavia eene divisie komen van twee
veld batterij en. Heerlijk vooruitzicht, niet waar? Laat ons vromelijk
hopen, dat het spoedig verwezenlijkt moge worden. Gij, noch ik,
noch zoovele anderen, zullen ons meer om de wijze van oefening van
personeel en muildieren der bergbatterij te Batavia en het houden
van divisiescbool met zulke heterogene onderdeelen als eene veld- en
eene bergbatterij behoeven te ergeren.
Gij geeft in uw opstel ook iets ten beste over het richten en de
richters, doch schijnt niet indachtig te zijn, dat de korporaals de
aangewezen richters zijn en bij uwe regeling dus niet over 11, doch
(1) Eene bergbatterij zich oefenende in eene lage vlakke strandplaats; „contra-
„dictio in terminis" zouden de Latinisten zeggen.
