481
onmogelijkterwijl de broodzak dit weinig of niet verhindertde
ivijze van dragen stelt echter bij de laatsten een bezwaar daardat de
vracht altijd op één schouder drulctwaarin wordt te gemoet gekomen
door het daarstellen van twee riemen even boven den zak aan de draag
riemen gehechtwaarvan de eene (lange) over den linkerschouder gaat
en van voren aan den anderen kortengegespt wordtzoodat de man
door het aanhalen of losmaken daarvan de draagkracht (1) op den
rechterschouder naar goedvinden kan vermeerderen of verminderen.
De eigenlijke marschtenue van den soldaat te velde is dan ook
als volgt:
de wapens en het ledergoed,
de broodzak, gedragen aan twee riemen of banden, die elkander op de
borst kruisen en waarvan de een naar willekeur kan worden verlengd
of verkort om het gewicht op den rechter- of linkerschouder te
vermeerderen of te verminderen, verder
de sprei en kapotjas en bandoulière over den rechterschouder met
een paar schoenen daarop gebonden, zóódanig dat de schoenen op
den rug van den man komen.
Ik voeg daar nog bij dat de soldaat, behalve tabak, enz., zijn
reserve-jas en broek in den broodzak bergt, dat hij ondergoed en soms
ook patronen in de sprei rolt, die hij en baudoulière draagt en dat hij
zijn eetketel ophangt aan het vereeuigingspunt van de einden der rol,
die hij aldus en bandoulière over den rechterschouder draagt.
Deze wijze van verpakken getuigt van grooten practischen zin
en is ongetwijfeld langzamerhand door ondervinding ontstaan. Ik
weet er geene bemerking op te maken dan alleen deze, dat eene rol,
als die door kapot en sprei wordt gevormd, over den linker- en niet
over den rechterschouder behoort te worden gedragen, omdat bij
het vuren het geweer niet in den aanslag kan worden gebracht,
wanneer de man eene opgerolde jas en sprei vóór langs den rechter
schouder draagt, en ook omdat de eetketel, wanneer hij links hangt,
steeds tegen het kapmes klettert. Dat dragen van de jas, enz. over
den rechterschouder geschiedt op last der officieren en mag dan ook
niet worden aangemerkt als eene regeling door den soldaat getroffen.
(1) Rapporteur bedoelt: het gewicht.