574
geheel of gedeeltelijk voor vast bij de korpsen worden ingedeeld,
dan wel allen in depot vereenigd worden gehouden en slechts bij
behoefte tijdelijk aan de korpsen worden afgestaan. Deze vraag is
beantwoord door den intendant der le Atjeh-expeditie (zie blz. 119).
Alleszins juist isbij de tot heden bestaande algeheele afwezigheid
eener vredes-organisatie, zijne conclusie, dat de indeeling der koelies
afhankelijk moet gemaakt worden van het aantalwaarover kan
worden beschikt. Is dat aantal voldoende, dan is detacheering bij
de korpsen verkieslijk, zoo niet, dan behoort het geheel steeds bijeen
te worden gehouden en aan de korpsen het noodzakelijkste slechts
tijdelijk worden afgestaan.
De detacheering bij de korpsen moet evenwel meer worden be
schouwd als een noodzakelijk kwaad, als een gevolg van algeheel ge
brek aan organisatie en oefening in vredestijd, dan als een bepaald
voordeel. Zij moet reeds geruimen tijd vóór het vertrek der expe
ditie plaats hebben, met het doel de dwangarbeiders bij de korpsen
te wennen aan tucht en orde, hen met het toezichthoudend personeel
bekend te doen worden en dit omgekeerd met hen. en hen te oefe
nen in de taakdie hen bij de expeditie wacht. Dit. heeft het
nadeel dat, bij eene korte voorbereiding, dergelijke indeeling toch niet
waarborgt tegen verwarring, terwijl zij eene groote verspilling van
werkkrachten en geld met zich sleeptzoodra een deel der macht
in rust is, hetgeen bij elke expeditie gewoonlijk reeds spoedig het
geval is. Eeu bataljon, dat in bivak ligt of eene vaste stelling bezet,
zal zijne 144 vaste koelies voor vervoer van munitie, ambulance en
kookgereedschap op verre na niet noodig hebben toch worden die aan
den dienst onttrokken en komt men dus economisch in een zeer on-
voordeelig geval, door zooveel hoofden te moeten voeden en verzorgen
zonder er naar evenredigheid nut van te trekken.
Bij bezigen van ongeoefende, van alle plaatsen op het laatste oo-
genblik bijeenverzamelde dwangarbeiders, moet men evenwel over dit
economisch nadeel heenstappen, omdat dit nog de eenige wijze is,
waarmede men kans heeft om in de ordelooze massa al aanstonds
ten minste eenig verband te krijgen. Bij een reeds in vredestijd
georganiseerden transporttrein kan dit dure pis-aller echter gerust
worden vermeden. Verband, toezicht en oefening zijn verzekerd,
