119
Het verdient aanbeveling deze oefeningen vooral met zorg te hou
den. Wie bij eerstbeginnenden de velddienstoefeningen naging, is
het voorzeker meermalen voorgekomen, dat door de posten met de
grootste opmerkzaamheid werd bespied wat op 1000, 2000 passen
van hen af voorviel, maar dat zij niet opmerkten, dat er ter zelfder
tijd in hunne onmiddellijke nabijheid onraad schuilde, of omgekeerd.
Zij moeten leeren, en dit reeds bij deze voorbereidende oefeningen,
hun aandacht te verdeelen over een hun aangewezen terreinstrook,
en daarop mag dan ook niets kunnen gebeuren, wat hun oog ontsnapt.
Zal het hun later herhaaldelijk voorkomen, dat zekere terreinpunten
bijzonder aan hunne aandacht worden aanbevolen, dan zal het hun
na bovenbehandelde oefeningen niet moeielijk vallen, dit te doen zon
der nog omtrent het overige van het terrein de noodige waakzaam
heid uit het oog te verliezen.
2. Als op bovenvermelde wijze de recruten hebben leeren rond
zien op het terrein, dan wordt met oriënteeren vervolgd (§§11 en
12). Eenvoudigheid in behandeling wordt ook hier ten zeerste
aanbevolen. Men kiest voor inleiding dezer oefening een weg uit,
die van Oost naar West gaat en zoo mogelijk naar het Oosten een
vrijen horizon heeft. Er wordt zoo vroeg uitgerukt, dat de opgang
van de zon op het terrein kan worden afgewacht.
Bij het opgaan vestigt men de aandacht op het punt, waar de zon
zich aan den horizon vertoont. Hoewel de zon slechts tweemaal in
het jaar (22 Maart en 23 Sept.) juist in het Oosten opkomt, zoo wordt
den recruten, ook al heeft die oefening niet plaats op één der
vermelde datums, toch gezegd, dat het punt van opgang het Oosten
is, zonder meer.
Een sabel of stok wordt in den grond geplaatst.
Men maakt de recruten opmerkzaam op de richting van de schaduw,
vertelt hun, dat gedurende den voormiddag die schaduw naar een
streek wijst, die men het Westen noemt; dat in den namiddag het
omgekeerde het geval is en de schaduw naar het Oosten wijstdat
de weg, waarop de troep zich bevindt, in de richting van de schaduw
gaat en dus van Oost naar West loopt, enz.
Met behulp van de zon kunnen zij nu de richting van het Oosten
en Westen op het terrein bepalen. Men stelt hen nu met den rech-
