273
In stede van een bom werd nu een steen, zwaar 48 KG., met be
hulp van oen rotan vlechtwerk en rotan strop aan het touw bevestigd.
Het touw was 50 M. lang. De inrichting overigens als bij de
vorige proef.
L 4 j 3 (48 8 67) X 54 X 0. 2 gr.; L 1.7 KG.
De steen viel op den gewenschten afstand, doch kwam, tengevolge
van uitwijking uit de as, in de rivier terecht.
Het rotan vlechtwerk was intact gebleven.
Dezelfde proef werd herhaald, doch daar nu het touw verwarde,
viel de steen op korten afstand en drong hij slechts weinig in. Wel
bereikte een man langs het touw de overzijde, doch dit was meer
een gevolg van het tegenhouden van den steen door struikgewas, dan
wel van voldoende indringing in den grond.
Bij eene tweede herhaling van deze proef viel de steen op den ge
wenschten afstand, doch toen een man zich langs het touw begon
te bewegen, verschoof do steen zoolang tot hij in eenige struiken een
steunpunt gevonden had.
Alsnu werd de steen vervangen door een stuk van oen tjemara-
boom, aan het eene einde aangepunt. r
Daar men meende dat het stuk hout bij zijne beweging door de
lucht sterk zou draaien en dit wellicht verwarring van het touw kon
ten gevolge hebben, geschiedde de verbinding van het hout met het
touw door tusschenvoeging van oen stijve rotan strop, die gemakkelijk
verschuiven kon, daar een vrij ruim gat op 14 cM. van het
ondereind in het hout gemaakt was. Men stelde zich voor dat het
hout om deze strop zou bewegen, zonder in het touw te verwarren.
De lengte van het touw bedroeg 100 M.het stuk hout woog 47
KG.; do spiegel was lang en breed 0.95 M., dik 0.15 M. en woog 75 KG.
L 4/s (47 -f 16 75) X 104 X 0.2 G.; L 3.8 KG.
Halverwege brak echter de rotanstrop, zoodat het blok veel te
ver viel.
Bij eene herhaling van deze proef werd het touw direct met een
wijd oog aan het hout verbonden.
Het blok sloeg nu met de punt schuin in den grond; door de veer
kracht van het nieuwe touw werd het echter weder uitgetrokken en
bleef het op den grond liggen.
1887, Dl. II. 18