582 het onbedekte hoofd komt weinig voor en wordt buiten beschouwing gelatende warmteberoerte (Hitzsehlag) daarentegen in 't Iiollandsch veelal eveneens zonnesteek genaamd - is door haar veelvuldig optreden van zooveel te meer belang. De warmteberoerte ontstaat tengevolge eener zoodanige wanverhouding tussehon de warmte die het lichaam opneemt, en die welke het afgeeft" dat de lichaamstemperatuur abnormaal hoog wordt. Deze wanverhouding moet een gevolg zijn öf van eene buitengewone verhitting van het lichaam, die, langs de gewone wegen waardoor het organisme zijn warmte naar buiten afgeeft, niet meer kan gecompenseerd wordeD, öf van een belemmerde uitstraling. Bij marcheerende infanteristen wordt de lichaamstemperatuur verhoogd le. Door de spierwerking. 26 Door de warmte, van buiten opgenomen. H. berekent dat een Pruisisch infanterist, in veldtenue met 35 Kilogram bepakking één uur marcheerende, ruim 100 caloriën warmte méér voortbrengt dan een vol wassen rustend mensch in dienzelfden tijd. Deze warmtehoeveelheid is voldoende, om de temperatuur van 100 liter water 3° C. te doen stijgen. De voornaamste warmtebron van buiten vormt het blootgesteld zijn aan de directe inwerking der zonnestralen, welke vooral aanmerkelijk is, wanneer dit, gelijk op onbegroeid terrein, gelijkmatig en onafgebroken plaats vindt. De temperatuur der lucht kan alleen dan, wanneer zij hooger is dan die van het bloed, als warmtebron in aanmerking komen, daar zij in het tegenovergestelde geval slechts verkoelend werken kan. Van de organen, door welke het lichaam warmte afgeeft, is de huid het voornaamste (77.5 - 85%). Gedeeltelijk geschiedt dit warmteverlies van de huid door uitstraling en geleiding, gedeeltelijk door warmtever- damping. De afgifte van warmte wordt ten zeerste belemmerd door de kleedino- De geleiding en uitstraling worden door haar in tropische klimaten niet alleen tot nul gereduceerd, maar zij wordt in het open veld, verhit door de onmiddellijke bestraling der zon, een nieuwe warmtebron voor het lichaam Het geheele warmteverlies langs de huid, wat dus door de verdamping van het zweet geschieden moet, wordt door de kleeding belemmerd en heeft 3 tot 4 maal langzamer plaats. De luchtverversing wordt door de kleeding eveneens 3 tot 4 maal verminderd. Hieruit volgt dat geregeld toedienen van dranken en doelmatige klee-

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1887 | | pagina 591