148
De opzetstangen waren verschillend van vorm. Bij de kan ons van
200 ft werden zij in een gat in het midden van den stootbodem met
eene schroef vastgezet en hadden zij eene flauwe helling voor de
correctie der derivatie; bij de oudere werd gericht over eene viziersnede
in den kop der stang en moest de correctie voor verdere zijdelingsche
afwijkingen op het doel genomen worden, doch de nieuwere opzet
stangen. hadden een zijdelings verschuifbaren richtkoker. Op deze
stangen waren vier verschillende schalen aangebracht, namelijk twee
verdeelingen voor drachten in yards en voor opzethoogten in graden
en verder twee tem peerschalen voor de buizen der granaatkartetsen
voor de beide ladingen van 12 en 4 ounces.
De opzetstangen van het kanon van 400 ft rustten in een huis,
ter rechter- of linkerzijde van het bodemstuk, en hadden alle eene
verschuifbare richtplaat voor do correctie der zijdelingsche afwijkingen.
Zij waren verdeeld, voor drachten in yards en voor opzethoogten in
graden, en hadden verder eene tempeerschaal voor de buizen. Bij
het richten werd eerst grof de richting genomen door eene vizier-
insnede op de bovenzijden van de richtplaat en over eene korrel op
het bovenvlak van het vóór-vizier en daarna de juiste richting verkregen
door te richten door een viziergaatje in de richtplaat en over het
kruispunt van twee draden van het vóór-vizier.
Opmerkelijk was een zeer goede micrometer-inrichting voor geringe
vermeerderingen der opzethoogte (zie 'fig. 14); een messingen ring
om de vizierstang werd met de bovenzijde gelijkgesteld met de ge-
wenschte verdeelstreep (b. v. 1450 yardsen daarna met eene schroef
op de stang vastgezet. Deze messingen ring was uitwendig voor
zien van schroefdraden, waarom een tweede messingen ring vatte,
welke met zijne onderzjjde rustte op het bodemstuk, nadat de op-
zetstang in het voor haar bestemde huis was geplaatst. "Wilde men
nu eene kleine vermeerdering aan de opzethoogte geven, dan werd
de buitenste ring met de hand rondgedraaid en hierdoor de opzet-
stang zeer langzaam naar boven bewogeneene schaal op het opper
vlak van dezen ring en een pijltje op den binnensten ring gaven
de grootte dezer beweging aan. De opzetstang werd telkens vóór
het schot afgenomen en de opzethoogte, wanneer dit noodig. bleek,
gecorrigeerd vóórdat de stang weder in den vuurmond geplaatst werd.
