- 242
Wie onzer herinnert zich niet meer den treurigen iudruk, dien
■wij ontvingen, toen wij voor het eerst kennismaakten met dien chaos
van mannen, vrouwen en kinderen, soms afgewisseld door eenige
dwangarbeiders, half gekleed op en door elkaar liggende in de
onmiddellijke nabijheid van het achterdek, 's morgens in de vroegte
weggespoeld door de matrozen, die het dek schrobden en over dag
zonder gelegenheid om zich eens af te zonderen of uit te wijken
voor de zeezieke vrouwen of de schreeuwende kinderen.
Ik geloof dat bijna iedereen het met mij eens zal zijn, dat deze
ordelooze bende meer heeft van een troep bedelaars of lieden zonder
middelen van bestaan, die het land uitgezet worden, dan van sol
daten van het Ned.-Indische leger, die, soms op weg naar het
oorlogsterrein, hun goed en bloed weldra veil zullen hebben voor de
eer der Nederlandsche vlag.
Het reglement geeft den passagiers vierde klasse recht opeen
geschikte ligplaatshetzij tusschendeks of hij korte reizenmits be
hoorlijk tegen de zonregen en wind beschutbovendeks.
Deze bepaling is voor het tweede gedeelte uitgebreider en nauw
keuriger dan die bij de passagiers 3e klasse, maar dat zij daarom
beter zoude zijn, is slechts schijubaar. Wat zijn b.v. korte reizen
Vergeleken met de reis om de wereld zijn alle reizen in Indië zeer
kort, vergelijkt men ze daarentegen met de reis van Amsterdam
naar Kampen alle zeer lang. Ik voor mij geloof dat de Ned.-In-
dische Stoomvaartmaatschappij de eerste vergelijking tot de hare heeft
gemaakt, ten minste nog altijd heb ik den armen Javaan met zijn ge
zin op het dek zien huizen. Ook de bepaling dat de ligplaats tegen
regen en zon gedekt moet zijn, geeft niet veel waarborg, want een dek
van een schip is eigenlijk gezegd nooit tegen regen beschut. Zelfs
als alle zeilen dicht zijn, is de atmosfeer bij regen zoo vochtig door
het binnenstuivende water, dat weldra alles met een laag vocht is over
dekt. Wat beschermt bovendien den dekpassagier tegen zoogenaam
de overslaande zeetjes en tegen den guren nachtwind? Immers niets.
De regeling is daarom zooveel te vreemder, omdat het algemeen
bekend is, dat het volstrekt niet in de gewoonte van den Inlander
ligt, om 's nachts in de open lucht te slapen. Zoo ziet men Inlanders
in de kazerne 's nachts zelfs onder in plaats van op de slaaptafels
