243
liggen. Huisbedienden sluiten van hun kamer niet alleen 's nachts de
deur maar ook het luik, zoodat er in 't geheel geen versche lucht
doordringt. Kampongbewoners sluiten 's avonds alle deuren en
vensters dicht, enz.
Men heeft wel eens beweerd dat een van de oorzaken der beri
beri te vinden was in de koude nachtlucht en dientengevolge
moeten dan ook o. a. in de kazernes van het lle Bataljon
Infanterie op hooger last 's avonds alle ramen gesloten zijn. Indien
deze bewering waarheid bevat cn dit is wel waarschijnlijk, behoeft
men niet te vragen naar de groote, misschien wel voornaamste
oorzaak van de verspreidiug dezer noodlottige ziekte.
Laten wij b. v. eens het bataljon Barisan van Madoera nemen, dat
onlang3 naar Atjeh moest vertrekken, maar snel wegens buiten
gewoon verlies aan dooden en zieken terug moest keeren. De man
schappen van dit bataljon kwamen van uit hun land plotseling in
de vreemde omgeving van een schip. Gekweld door zeeziekte, ver
driet van het afscheiduemen van het land hunner geboorte, onder
den invloed van eene vreemde, alles behalve ruime voeding (daarover
straks), waren zij natuurlijk geheel abnormaal. Nu laat men deze
menschen gedurende eene kleine veertien dagen op het dek van een
schip, zoogenaamd tegen regen en zou beschut, maar inderdaad aan
alle klimaatwisselingen en vochtigheid blootgesteld, de reis naar
Atjeh maken, debarkeert hen daar en is nu nog verwonderd dat
de beri-beri onmiddellijk haar klauw op deze geheel in wanorde ge
brachte lichamen slaat en binnen een korten tijd een groote hoeveel
heid slachtoffers eischt. Men moet voorwaar wel optimistisch zijn,
om zulk een resultaat niet vooruit te verwachten.
\olgens mijne bescheiden meening zou het artikel omtrent de
ligging voor de 3e en 4e klasse als volgt moeten luiden:
«Eene geschikte ligging tusschendeks, dat 1.85 M. hoog moet
„zijn. Elk man heeft recht op een slaapplaats, lang 3.00 M., breed
„0.50 M. (de lengte is natuurlijk zoo groot genomen met het oog
„op den doorgaug). Deze slaapplaats zal bij Europeesche militairen
„voorzien zijn van een hangmat, bij Inlanders van een tikar of mat.
„Ingeval van nood, ter beoordeeling van het legerbestuur, kan
„op een wacht aan hot dek gerekend worden tot een sterkte van J
