465
Het gemis der groeven is voordeelig voor de metaalbelasting, maar de
afplatting schijnt vreemd, want, zoo inen de practisch onbruikbare
ovoide buiten beschouwing laat, is de ogiefvormige punt immers
de beste?
Proeven hebben mij geleerd, zegt H., dat geen vermeerdering van
luchttegenstand te constateeren valt, zoolang de afplatting niet veel
grooter is dan de halve dwarsdoorsnede des kogelsdit moge vreemd
schijnen, maar als men bedenkt, dat zich bij de beweging een ge
comprimeerde luchtkegel op de afplatting vormt en dus de luchtdeeltjes
evengoed afvoeren, alsof die kegel een deel des projectiels ware, dan
begrijpt men waarom de luchttegenstand (binnen de opgegeven grenzen)
geheel onafhankelijk is van de gedaante van het voorste deel der kogel-
punt. Ook bij het indringen in het doel bleek de afplatting zonder
invloedzij levert intusschen het voordeel op, dat, bij gelijke metaal
belasting, de lengteas korter kan zijn en dus minder kleinen spoed
vereischt voor hare stabiliteit.
Reeds werd gezegd, dat H.'s kogel uitwendig is gevet. Onze
patroon behoort, zooals men weet, tot het stelsel der inwendige vetting.
De vetprop is het. groeven vet behulpzaam bij het vloeibaar houden
van het kruitslijm. Ware dit echter hare eenige functie, dan zou zij
wellicht ontbeerd kunnen worden, waardoor een deel der inwendige
hulsruimte beschikbaar zou komen voor vermeerdering der buskruit-
lading; maar, dewijl zij ook dient om te beletten, dat het buskruit-
gas door de openingen tusschen loop en kogel naar voren ontsnappe,
is ze bepaald onmisbaar. Reeds in 1884 (1) wees de le luitenant
der Nederlandsche Infanterie Brender a Braudis (thans kapitein bij de
Normaal Schietschool te 's Gravenhage) op het gevaar van voorwaartsche
gasontsnapping bij de Nederlandsche patroon N°. 2, die geen vetprop
heeft. De verklaring, welke hij daarvoor gaf, zij hier in het kort vermeld.
Na het verlaten der hals moet de kogel een kleinen weg afleggen,
vóórdat hij in de trekken is gedrevenhet buskruitgas zal van dit
oogenblik gebruik maken om, toegevende aan zijne neiging tot sneller
voortvlieden dan het projectiel, naar voren te ontwijken; dit laatste
moet geschieden door de speelruimtedie zich voornamelijk om de
(1) Mil. Spectator 1884.
