471
dan zou het niet alleen wenschelijk maar zelfs een gebiedende eisch
zijn, ten spoedigste aan den arbeid te tijgen om ook de Indische
infanterie van een zoodanig wapen te voorzien. Overbodig is het, de
reeds hiervoren aangetoonde belangrijke voordeelen nog eens op te
sommen, maar het kan zijn nut hebben te letten op de omstandigheid,
dat de Inlandsche vijand, die zich zoo meesterlijk weet te verschuilen,
dan geen volledige dekking meer vinden zou achter vele der boomen,
galangans enz., die hem thans voor de uitwerking van ons schot
vrijwaren, want Heblers kogel slaat op 100, 200, 300, 400, 500,
600 M. enz. resp. door 92, 77, 67, 59, 52 en 47 cM. dennenhout.
Zeer zeker zou het, bij eene eventueele beproeving van Heblers
geweer of van een ander van gelijk kaliber, overweging verdienen
eens te onderzoeken in hoeverre de kartetspatroon geschikt is, om
uit dat vuurwapen geschoten te worden.
Reeds geruimen tijd geleden ontwierp Von Plönnies eene derge
lijke patroon voor den Oostenrijkschen getrokken tromplader van 13.9
mM. (model 1855). Het projectiel bestond uit vier gelijke deelen,
elk 11 mM. lang; door den gasdruk onderging het geheel eene
compressie in de richting der lengte, waarbij elk deel met zijne zeer
stompe punt in de kegelvormige uitholling des achtervlaks van het
voorgaande gedrongen werd; de in de drie voorste uithollingen aan
wezige lucht onderging eene samenpersing, maar belette de aaneen-
hechting der deelen: na het verlaten van de monding sloegen, voor
namelijk door de rotatie, de deelen vaneen en kwamen zij achter
eenvolgens op verschillende punten van het doel aan. In 1883 zijn
te Versailles proeven genomen met eene kartetspatroon, bevattende
drie kogels, die in gedaante en gewicht verschilden, zoodat de ver
tragende invloed van den luchttegenstand zich bij het eene projectiel
sterker deed gevoelen dan bij het andere; op 200 M. afstand werd
geschoten op eene schijf van 1 M. hoogte en 0 66 M. breedte; met
zes patronen (dus 18 kogels) verkreeg men 18 treffers. Aangezien
deze patroon alleen op de kleine afstanden bruikbaar is, blijft dus het
schieten met den gewonen kogel regel. In Spanje het land der
guerilla - werd reeds vier jaren geleden kartetsmunitie aangenomen
en blijkens een bericht in de Alg. Mil. Zeitung des vorigen jaars is