- 543
de artillerie,
de reserve.
Op die wijze heeft men in stede van zevenslechts vijf lichamen
te commandeeren en, wanneer men in aanmerking neemt, dat de
reserve eigenlijk rechtstreeks onder den bevelhebber staat, niet meer
dan vierhetgeen veel gemakkelijker is dan elk bataljon afzonderlijk
in 't oog te moeten houden.
3°. Het moet, helaas, nog veel te veel opgemerkt woiden dat
sommige commandanten zich maar volstrekt niet kunnen onthouden
van in te grijpen in de functiën van hunne ondergeschikte troepenaan
voerders, daar waar dit volstrekt niet door de omstandigheden wordt
geboden. Dit spruit zoowel voort uit een drang om iets te doen
die zich niet weet te beheerschen, als uit eene zenuwachtige gejaagd
heid, die afleiding moet zoeken door op dikwijls onbeduidende neven
zaken aanmerkingen te maken.
4°. In de disposities tot inleiding der manoeuvre, d. i. tot het in
beweging brengen der troepen, vindt men veel te dikwijls het woordje
„als". Dit is steeds een teeken dat hij, die de disposities geeft, zich
niet voldoende ingewerkt heeft in den door de opdracht veronder
stelden oorlogstoestand. Gedachten zijn tolvrij en niemand kan ver
bieden dat men zijne phantasie laat werken en als 't ware een calei
doscoop van allerlei mogelijkheden voor zijne verbeelding laat
voorbijgaan, maar men onthoude zich daarvan te doen blijken in
disposities, die kort en ondubbelzinnig behooren te zijn.
Het schadelijkste in dien trant is het verwijzen naar vooronder
stellingen of oefeningen, die men vroeger op hetzelfde terrein gehouden
heeft; iets dat natuurlijk voor kan komen in streken, waar
slechts een beperkt terrein voor militaire oefeningen beschikbaar is.
Bevelen om b. v. den opmarsch te verrichten in denzelfden geest
als „bij de oefening op den zooveelsten" of eene stelling te bezetten
„bij de bespreking op gisteren op de kaart aangeduid" openen een
ruim veld voor misverstand en moeten daarom zorgvuldig worden
vermeden.
5°. Bij de keus van het aanvalspunt ziet men in veel gevallen den
misgreep begaan, dat te veel gewicht gehecht wordt aan de bedrei
ging der vijandelijke terugtochtslijn, zoodat men altijd dien vleugel
