581
iedere wagen, na de hindernis te zijn doorgetrokken, terstond zijn
marsch voortgezet, dan is het duidelijk dat het transport geheel uit
elkander zoude zijn gerukt en iedere poging tot eene stelselmatige
verdediging onuitvoerbaar zoude geweest zijn. Om het gevaar te
verminderen, moesten de voorste wagens halt houden als zij de overzijde
bereikt hadden, terwijl „laager" geformeerd werd naarmate gespan
na gespan aankwam. Men liet de ossen dadelijk grazen daar het
noodzakelijk was om van iedere gelegenheid gebruik te maken hen te
voeden. Toen de geheele voorste afdeeling over was, begon de twee
de daarnaast op gelijke wijze haar laager te formeeren. De voorste
afdeeling brak echter niet terstond op, doch wachtte tot de het laatst
overgetrokken ossen voldoende gegraasd hadden, daarna spande zij
in en ging op marsch; de tweede was toen in laager-formatie en de
derde trok den stroom over.
Zulk een tocht duurde natuurlijk lang, zoodat het geen verwondering
kan baren dat, hoewel men dien dag slechts zeven mijlen vorderde
en des morgens ten vijf ure was afgemarcheerd, de laatste wagen
eerst te middernacht de nieuwe kampplaats bereikte. Met zulke voor
zorgsmaatregelen hoopte men een vijandelijken aanval af te kunnen
wachten in een stelling, die de meeste geschiktheid aanbood den vijand
het hoofd te biedenhiertoe was het echter noodig bijtijds bericht
te ontvangen van zijne nadering en vormde men dus een voor- en achter
hoede uit de infanterie en verkenningstroepen uit de cavalerie.
De eenigste bijzondere maatregel, die vereischt werd, was eene nauw
keurige waarneming van het terrein op de flanken en in den rug,
vanwaar evengoed een aanval te duchten was als van de frontzijde.
Verkenning.
Alvorens eene expeditionnaire troepenmacht te doen oprukken, is
het vóór alies noodzakelijk dat men eenige kennis bezit van het
land dat zal worden binnengetrokken.
In vredestijd gaart de Generale staf omtrent landen, die te eeniger
tijd wellicht het operatietooneel voor onze troepen kunnen uitmaken,
al zulke gegevens bjjeen als verkregen kunnen worden. De berich
ten van handelaren en reizigers worden verzameld, onderling ver-
