680
van slachtvee dikwijls omslachtig en lastig is. Maar zooals gezegd is,
op zich zelf kan de carne pura voor een paar dagen, wanneer het
moet, in de voeding van den soldaat voorzien.
Zoo wordt het b. v. in Duitschland aan cavalerie-afdeelingen meege
geven, die buiten het verband met de hoofdmacht moeten ageeren.
Ik wensch hier nog aan te halen, dat volgens officieele opgaven
in een Pruisischen proviandwagen rations versch geslacht vleesch voor
een regiment op oorlogsterkte (3000 man) kunnen verpakt worden,
dat men echter in twee zulke wagens, in carne pura-preparaten,
rations voor een geheel legerkorps van 36000 man kan vervoeren.
Nog duidelijker, komt het verschil uit bij het vervoer per spoor,
en op zulke distanties, waarop versch geslacht vleesch niet meer
vervoerd kan worden, maar het levende vee naar de plaats van be
stemming moet worden gebracht. Neemt men aan, dat in een waggon
ruimte is voor 9 ossen, wier gemiddeld levend gewicht 537 KG.
bedraagt, en berekent men hun netto gewicht aan vleesch op 60 °/0,
zoo vertegenwoordigen zij eene hoeveelheid van 7730 vleeschrations
a 375 gram per hoofd.
"Vijf waggons zouden dus noodig zijn, om voor een legerkorps op
oorlogsterkte vleeschrations voor één dag aan te voeren, terwijl
daarentegen in diezelfde waggons 350000 rations carne pura kunnen
worden vervoerd; en reeds negen waggons zouden voldoende zijn, om
de rations vivres voor één dag ten behoeve van een legerkorps te
transporteeren en zulks met inbegrip van 675 gram brood en 1.35 KG.
aardappelen, wanneer men in stede van vleesch carne pura kiest.
Hierbij is gerekend op een laadgewicht van 200 centenaars, waarvan
25 centenaars voor verpakking etc. in mindering zijn te brengen.
Vorenstaande gegevens zijn ontleend aan het officieele rapport van
den Stabsartz Dr. Vilareth over de hygiëne-tentoonstelling te Berlijn
van 1883 (Gruppe XVII). Ik vermeen hier de opmerking niet te
mogen achterwege laten, dat bedoeld rapport ook voor den Indischen
officier veel wetens- en lezenswaardigs bevat. Het is te verkrijgen
bij P. Bomer, boekhandelaar te Berlijn.
Ook bij het vervoer te water zullen de verhoudingen nagenoeg
dezelfde zijn. Daarbij moet nog in rekening worden gebracht, dat,
wanneer men in plaats van slachtvee, aan de expeditionnaire troepen