212
houden met het offensief vermogen van hét wapen dan met de defen
sieve kracht van reglementaire vormen. Door het aannemen der carré-
formatie werd het manoeuvreeren zeer belemmerd. Er waren geen
maatregelen genomen, om aan eenig gedeelte der vuurlijn de moge
lijkheid te verschaffen zich vóór- of achteruit te bewegen. Een logge
weerstandbieding was het doel; een steenen muur vormen waar
tegen de vijand zich den schedel kon verbrijzelen!
Is het, om een bende wilden het hoofd te bieden, dan noodig om
onze beweegbaarheid geheel prijs te geven? Zonder twijfel had eene
meer handelbare opstelling kunnen worden aangenomen dan het carré
bij Ulundi.
De Cavalerie was gedurende het gevecht in het carré opgesloten en
dus machteloos. Onder geen omstandigheden kon zij gebezigd wor
den, tenzij het carré verbroken en een handgemeen ontstaan was.
Maar zelfs in dit geval waren hunne paarden hun slechts tot overlast;
tot chargeeren konden zij niet dienen. Toen bij den aanvang van
het gevecht de ruiterij, door de Zoeloe's gevolgd, op de Infanterie
terugtrok, moest zij, om het front vrij te maken en ook om de ope
ning waardoor zij binnenreed weder bijtijds te kunnen laten sluiten,
veel vroeger hiertoe overgaan dan onder andere omstandigheden nood
zakelijk ware geweest.
Bij het einde van den strijd, toen de vijand begon te weifelen en
op het punt stond te wijken, kreeg de Cavalerie bevel te chargeeren
en den vijand te vervolgen het kostte evenwel zooveel tijd om haar
buiten het carré te krijgen dat zij hem slechts weinig verliezen kon
toebrengen. Eenigszins sterke afdeelingen van den vijand kon zij niet
meer afsnijden, om deze te dwingen de wapenen over te geven en
hoewel een aantal der achterste vluchtelingen werd neergesabeld, be
haalde de Cavalerie geen beslissende resultaten. Dit alles zal voldoende
zijn om te bewijzen dat de carré-vorm lang niet vrij van nadeelen is.
De aan te nemen vorm zal ongetwijfeld wel een groote vierhoek
moeten wezen, doch moet het daarom juist een nauwkeurig gecon
strueerd vierkant zijn? Of een rechthoek? En moeten de flanken
aan elkander sluiten? Als het noodig is alle openingen in de facen
zelf te vermijden, dan zal het toch nog mogelijk blijven de voordee-
len van het terrein te benutten.
