225
producten op de pasar brengen en betaalt onmiddellijk na aflevering.
Tevens maakt men hetzelfde bekend aan de pasarbezoekers. Ik
houd mij ove.tuigd, dat in zeer korten tijd de hoeveelheden, die
men verlangt, zullen aangevoerd zyn. Dan komt men opnieuw
overeen omtrent de levering eener andere hoeveelheid, totdat men
overtuigd is, dat de aanwezige voorraden rijst en klappers zijn
opgekocht. Daarna sluit men onmiddellijk overeenkomsten voor het
leveren van padi. Yan belang is het, dat de padi niet eerst wordt
opgestapeld om er later rijst van te maken, maar het product moet
zoo spoedig mogelijkdesnoods onmiddellijk van de sawahs, op de
pasar geleverd worden, want als de nieuwe maatregelen op Groot-
Atjeh bekend worden en de vijandelijke benden dus zullen inzien,
dat zij op P. Bras ledige schuren zullen vinden, is het te vreezen,
dat zij den tijd gedurende of kort na den oogst zullen waarnemen,
om een rooftocht naar het eiland te maken.
Op gelijke wijze wordt het overtollige vee opgekocht.
Genoemde artikelen, welke het Gouvernement niet voor eigen gebruik
kan bestemmen, omdat het door contracten voor de levering van vivres
en fourages gebonden is, moeten naar Olehleh of Kota Radja over
gevoerd en aldaar verkocht worden. Hiertoe sluit men een contract
met een Chinees of ander handelaar, die op zich neemt, al die artikelen,
welke het Gouvernement niet zelf kan gebruiken, tegen een bepaalden
prijs over te nemen. Dat hieraan eenig financieel verlies voor het
Gouvernement zal verbonden zijn, is niet van overwegend belang.
Later, als de bevolking van P. Bras de gewoonte heeft aangenomen,
haar producten naar de pasar bij ons etablissement te brengen, kan
laatstgenoemd contractant de artikelen wellicht zelf opkoopen; uit
den aard der zaak moeten hem dan zekere voorwaarden gesteld
worden, om te voorkomen, dat hij, door zucht naar winst, door af te
dingen, door gedane beloften niet na te komen, enz., den handel be-
moeielijkt of de inwoners daarvan afkeerig maakt.
Slaagt men op deze wijze erin, te voorkomen, dat de bewoners van
P. Bras hun voortbrengselen opstapelen, dan zullen de rooftochten,
zoo zij al niet geheel ophouden, toch belangrijk verminderen.
De benden, die dan nog zouden willen oversteken, zouden hun
proviand zelve moeten medevoeren, want de inwoners zuilen den voor-
