360
Ook verwachtte men, dat onze bedoelingen in de Vorstenlanden
verkeerd begrepen zouden worden, enz., enz.
Al die ongunstige verwachtingen moeten ons echter niet al te zeer
verbazen. De manoeuvres waren eene nieuwigheid en wij wezen er
reeds op: wat in Indië afwijkt of inbreuk maakt op den alouden
overbekende:» dagelijkschen gang van zaken, heeft groote moeite om
wortel te schieten en moet zich in het gunstigste geval tevreden
stellen met een zorgelijk bestaan.
Wij wezen echter op de te berde gebrachte bezwaren vooral, om
aan te toonen wat de oorzaken waren van de tegeningenomenheid,
waarmede velen de aanstaande manoeuvres begroetten. Die tegen
ingenomenheid bestond ook bij een aantal van hen, die in de eerste
helft van Augustus het garnizoensleven voor eenigen tijd moesten
vaarwel zeggen, om op het plateau tusschen den Telomojo en den
Merbaboe een werkzaam aandeel te nemen aan die oefeningen.
Wij gelooven echter niet te veel te zeggen, wanneer wij be
weren, dat de stemming reeds vrij spoedig veranderde, dat weldra
veel, dat door den donkeren bril van anderen gezien er alles behalve roos
kleurig uitzag, toch eenige lichtpunten begon te vertoonen en dat
men bij het terugkeeren naar de garnizoenen op hetgeen men had
medegemaakt over het algemeen terugzag met een gevoel van vol
doening, met de overtuiging, dat de manoeuvres bepaald nuttig wa
ren geweest, en met aangename herinneringen.
Niet dat alles volmaakt was of dat er geen oogenblikken van
groote vermoeienis en van een weinig ontbering moesten worden
doorleefd
Niet dat men alle gemakken, waaraan men in het garnizoen gewoon
raakt, onder zijn bereik had of ten minste het gemis daarvan nim
mer voelde! Maar veel, heel veel viel mede en, zoodra men maar
eenigszins was ingeleefd in den toestand, die althans voor een goed
deel op het leven van den krijgsman in den werkelijken oorlog
geleek, verzoende men zich ook al spoedig met de moeielijkhedeu,
die men in zulk een toestand te overwinnen, met de ontberingen,
die men te lijden heeft.
Wij kunnen slechts eenige algemeene beschouwingen leveren, als
't ware een praatje houden over de manoeuvres. Slechts algemeene