41
mogelijk is met weinig verliezen het kamp te bekruipen. Dit was
de reden waarom, gedurende den marsch naar Ulundi, de troepen
zelden achter de wagens positie namen, doch meestal in tirailleur
loopgraven ongeveer 20 a 30 voet buiten het kamp.
Het is nu duidelijk dat niet de wagenburg doch alleen de loop
graven den manschappeu cenige dekking opleverden, maar zij verschaften
volstrekt geen beveiliging tegen het voornaamste gevaar, zoodat zeker
de vraag gewettigd is, waarom zooveel gewicht werd gehecht aan
het formeeren der laagers?
Blijft verrassing buiten rekening, dan is tegen Iulandsche vijanden,
voor zoover de manschappen betreft, verschansing niet noodig, doch
voor de bescherming van den transporttrein moeten bijzondere maat
regelen genomen worden.
Door het formeeren der laagers en het daarbinnen plaatsen der
trekossen was het geheel opgesteld in de eenvoudigste en meest tot
verdediging geschikte stelling. Na al hetgeen er na het ongeval te
Isandhlwana gezegd en geschreven is, zochten de colonnes hunne
veiligheid dan ook niet in versterkte kampen, doch wachtten den
vijand af in het open veld en versloegen hem, zooals b. v. te Gin-
ginhlovo. Om een overrompeling te voorkomen, had men een behoorlij
ken voorpostendienst noodig.
Schrijver bevond zich gedurende drie maanden in een fort aan de
grenzen, waar een garnizoen lag van aanvankelijk 800 en later 500
man. Des nachts bleven de manschappen binnen het fort, dat slechts
eene beperkte ruimte aanboodeen groot aantal schildwachten (in het
eerst bijna 100) werd langs de vuurlijn uitgezet.
Opeengehoopt, zonder tenten en met een zeker gevoel van onvei
ligheid, kan het ons niet verwonderen dat velen aan koortsen bezweken.
De reden die werd opgegeven om het niet uitzetten van veldwachten
te wettigen was, dat, zoo de vijand ons aauviel, de voorposten zonder
twijfel zouden worden afgesneden.
Ware dit eveneens aangenomen voor onze kampen in den later vol
genden opmarsch, dan is het moeielijk na te gaan hoe in hunne vei
ligheid had kunnen worden voorzien.
Gedurende den marsch naar Ulundi was schrijver meermalen in de
gelegenheid de gevolgen na te gaan van de beschikkingen, die bij de
