171
de kern voor die uitzending. Daarnaast hoopt men jongelieden te
engageeren uit Nederlandterwijl Harderwijk op den duur bestemd
zal blijven voor vreemdelingen.
„Of deze kostbare en gecompliceerde regelingof die afzondering
van den vreemdeling ooit gunstig werken kan en een goeden geest
in het leger zal bevorderen, betwijfel ik zeer. Doch er is meer. In
de eerste plaats betwist ik de bevoegdheid zieke soldaten naar Ne
derland te zenden en hier bij een korps in te deelen. Wil men
daartoe de voorwaarden van engagement veranderen, dan vrees ik,
dat die maatregel ongunstig op de werving terug zal werken; want
men zal aldus redeneerenneenwanneer ik ziek ben en moet
worden afgekeurd, wil ik, in Holland teruggekomen, vrij man zijn
en niet daar weder bij een korps worden ingedeeld.
„Ik geloof dat de Minister van Koloniën middelen van verbetering
zoekt daar waar zij niet te vinden zijn. Mijne denkbeelden over dit
onderwerp heb ik reeds vroeger in een periodiek blad uiteengezet;
ik heb die nader meegedeeld in mijne afdeeling, maar zij zijn door
de Commissie van Rapporteurs als une quantité nêgligeable behan
deld geworden. Dit is echter voor mij geene reden om hier daar
over het stilzwijgen te bewaren, en wil ik dus met een enkel woord
mededeelen, wat door mij in hoofdzaak wordt gewenscht.
„In de eerste plaats stel ik opheffing van Harderwijk op den voor
grond 2°. overbrenging van de werving van het Ministerie van
Oorlog naar dat van Koloniën.
„Dit laatste denkbeeld is indertijd omhelsd dcor den Minister
De Roo van Alderwerelt, doch de toenmalige Minister van Koloniën
heeft daarvan niets willen weten.
„Toorts wensch ik oprichting in 10 of 12 gemeenten van werf-
bureelen met Indische officieren en onderofficieren, dadelijke aanneming
of afwijzing van hen, die zich, voorzien van de noodige papieren, aanmel
den, na keuring door een oud-Indischen bij het bureel gedetacheerden
officier van gezondheiduitzending ten spoedigste en oefening in Indië
transportbureel te Amsterdam en Rotterdameen denkbeeld reeds
gedeeltelijk verwezenlijkt door de afmonsterings-bureelen, onlangs in
genoemde steden opgericht.
„Eindelijk: engagement voor 6 jaren, doch met vrijlating om de