174
ongeveer 1.022. Melk is dus specifiek zwaarder dan waterhet vet daar
entegen is lichter dan water zoodat melk, waaraan het grootste deel
van het vet ontrokken is, specifiek zwaarder zal zijn dan de geheele,
nog niet afgeroomde melk.
De overige vaste stoffen, als caseïne, eiwit, suiker en zouten, geven
derhalve het hoogere soortelijk gewicht.
Het gehalte aan vaste stoffen bedraagt bij vrouwenmelk 12 en bij
koemelk van 13 tot 14 pet. (1)
Door hare samenstelling is goede onvervalschte koemelk voor kin
deren in hun eerste levensjaar dikwijls onontbeerlijk, zij vervaDgt
dan meermalen geheel of gedeeltelijk de moedermelk; voor zieken
en reconvalescenten is goede melk meer dan een genotmiddel, zij is
voor hen vóór en boven alles een voedingsmiddel bij uitnemendheid.
Vervalschte melk daarentegeu is altijd nadeelig, zoo niet voor de
gezondheid, dan toch zeker voor de beurs.
Ernstige ziekten hebben soms hun ontstaan te danken aan het ge
bruik van melk, afkomstig van zieke koeien (2), of van melk die
gewetenloos of gedachteloos is vervalscht.
Van alle levensmiddelen verdient dus de melk in de eerste plaats
in de rij der voedingsmiddelen te staan, waarover eene afdoende
controle kan worden uitgeoefend.
Het antwoord op de vraagof de controle over de aan de mili
taire ziekeDinrichtingen geleverd wordende melk afdoende is, zal uit
het volgende blijken.
De algemeene leveringsvoorwaarden schrijven voor, dat de melk
moet zijn „goed", voorts zuivere koemelk", tot een soortelijk gewicht
van minstens 1.022, gelijkstaande aan 8° op den pharmaceutischen
areometer.
Daar zooals hierboven werd aangefeekend het specifiek ge
wicht van niet afgeroomde melk, uithoofde van haar vetgehalte, lager
melk onderzocht, daaronder bevonden zich 87 monsters, dio voldoende „vol" waren;
het soort. gew. (bij 15° C.) verschilde van 1.200 tot 1.020 (Maandblad tegen ver-
valsching van levensmiddelen, jaargang 1887/88 no. 1).
(1) Het gehalte aan vaste stoffen bedroeg van 9.2 tot 12 pet. (zie noot 3 blz. 173).
(2) Volgens prof. Bollinger te Munchen werden bij menschen, die melk afkomstig
van aan parelziekte lijdende koeien, genuttigd hadden, dezelfde verschijnselen als van
tuberculose en longtering waargenomen.
