215
„De wegen, die naar die landschappen leiden, komen, wat S e min d o
betreft, uit Enim en O ga n Oeloe en volgen de valleien, welke
de rivieren de Enim en de Ogan vormen.
„Kisam sluit tegen Komering Oeloe aan, en kan langs twee
wegen worden bereikt.
„Wij zijn nu op de uiterste zuidwestelijke grenzen der residentie
gekomen, waar wij de R ana u-districten vinden. De bevolking is
hier dun gezaaid en van een anderen oorsprong dan die der andere
grensgewesten; men zegt dat zij van Balineezen afkomstig zijn,
wat ik echter niet zou durven bevestigen.
„Ook hier hebben de hoofden weinig of geen gezag, doch de be
volking schijnt van zachter aard en ons bestuur genegen te zijn.
Nog nimmer heeft die bevolking eenige rooftochten gepleegd, en de
landrenten ofschoon deze streek zoo ver van den zetel des bestuurs
verwijderd is komen geregeld binnen. Hier geloof ik, dat ons
direct gezag niet-alleen geen wederstand zou ontmoeten, maar zelfs
gewenscht wordt.
„Onlangs is de controleur le kl. J. Walland daarheen geweest
met eene kleine bedekking pradjoerits, en is zeer goed ontvangen
geworden. De grenzen van de residentie naderen hier het dichtst de
Westkust, zijnde Kroë slechts twee marschdagen van het Eanau-
meer verwijderd.
„Ziedaar in het kort eene schets geleverd van de gewesten, welke
de westelijke grens van de residentie Palembang vormen, en die
ons nu reeds sinds jaren zooveel overlast doen dat onze beste krachten,
om ze in bedwang te houden, worden verspild, en het bestuur daar
door dikwijls belemmeren, om zich meer met onze eigene onderdanen
te bemoeien. Zjj zijn en zullen altijd blijven, zoolang zij niet onder
direct bestuur worden gebracht, de grootste hinderpaal voor eene
ontwikkeling van de residentie.
„En evenwel is het aantal bewoners niet meer dan gedeelte
der geheele residentie. Was die bevolking geconcentreerd, dan zoude
hare onderwerping gemakkelijk genoeg wezen, doch de omstandigheid
dat zij eene strook lands van 250 palen lengte op eene gemiddelde
breedte van 25 palen bewoont, dat het land bergachtig en het terrein