30
bijna eenparig de voorkeur gegeven werd aan het verbeterd Lee-ge-
weer en dat dientengevolge het Lee-Burton geweer definitief werd
ter zijde gelegd.
Iutusschen was gedurende al deze proefnemingen de quaestie van
een kaliber, kleiner dan dat van 10.21 mM., langzamerhand meer en meer
op den voorgrond getreden en ook elders besproken en onderzocht, maar
tengevolge van de omstandigheid dat reeds meer dan 80,000 nieuwe
loopeu van het kaliber van 10.21 mM. waren aangemaakt en door
dat vele bevoegde beoordeelaars sterk gekant waren tegen verdere
vermindering van kaliber, stuitten de voorstanders van het kleine
kaliber bij hunne voorstellen op belangrijken tegenstand.
De tegenstanders beweerden dat een projectiel van zulk een klein
kaliber geen cavalerie-aanval zou kunnen afwijzenhet zou, zoo werd
gezegd, door het lichaam van paard of ruiter heengaan slechts een
beweging daartoe voldoende; bij het onder den bak aangebrachte magazijn had men
slechts een knop een weinig te verschuiven. Bij beide geweren was het magazijn
met een schroef bevestigd en vormde een aanhangsel, dat de behandeling van het
wapen minder gemakkelijk maakte.
„Bij het gebruik van bet magazijn bestond de lading uit vier bewegingen, die twee
aan twee in elkander vloeiden, namelijk: den knop naar links draaien en achterwaarts
trekken en daarna naar voren schuiven en rechts draaien.
„Afdoende proeven waren nog niet genomen, doch, naar hetgeen ik vernam, is men
niet bijzonder met de nieuwe geweren ingenomen. Waarschijnlijk uit gehechtheid aan
het oude geeft men vrij alg'emeen de voorbeur aan het blok- boven het boutstelsel
bovendien vreest men dat de'sterkere terugstoot een hinderpaal zal zijn bij de vor
ming der Inlanders tot goede schutters. Van één garnizoen was juist bericht ont
vangen, dat van de beproefde geweren een drietal onbruikbaar geworden was; naar
men mij mededeelde, onderwierp men ze trouwens aan eene zeer strenge beproeving^
„Na mijne terugkomst te Batavia las ik in the Pioneer Mail van 17 Juli, dat de
uitslag der proeven is, dat het Lee-Burton-geweer in veel opzichten beneden het ver
beterde Lee-geweer staat, doch dat ook dit laatste, schoon handiger, bepaald te zwaar
wordt geacht en, daar het bovendien slechts een magazijn- en geen repeteergeweer
js, acht men het over het geheel niet goed genoeg, om' er het geheele leger voor een
tijdvak van 20 jaren mede te voorzien. Verder meldde de correspondent, dat zeer
gunstige resultaten waren verkregen met een geweer van veel kleiner kaliber, zoodat
er kans bestond, dat een geweer van ruim 7,6 mM. kaliber zoude worden aangomen,
dat overigens in sluittoestel en inrichting van het magazijn met het Lee-stelsel zou
overeenkomen. De munitie, door den man te dragen, zoude dan tot 120 patronen
kunnen worden opgevoerd
Zie I. M. T. jaargang 1888 H°. 1.
