368
In onze Indische terreinen mag men dan al blij zijn, wanneer
men de stukken door het personeel kan laten verplaatsen; zijwaarts
van de wegen is zelden plaats voor het rijden met bespanningen.
Ten slotte moet ik nog opmerken, dat m. i. veldartillerie zonder
het vermogen om ook in snelle gangen te marcheeren eigenlijk geen
veldartillerie is. In geaccidenteerd terrein kan men alleen den stap aan
wenden, maar het snel marcheeren van een batterij in vlak terrein
zou noodig kunnen zijn, en dan kwam het berouw te laathet kost zoo
weinig, de veldartillerie de beweeglijkheid, die haar toekomt, te geven.
Hiermede ben ik aan het einde van mijne beschouwingen gekomen.
De Ned.-Ind. veldartillerie heeft-al merkt een ieder dit niet
zoo spoedig op, en wordt het misschien daarom niet genoeg' erkend
een hoogst moeilijke taak, wanneer zij zich met de zooveel ge
makkelijker gaande infanterie in geaccidenteerd of doorsneden terrein
moet bewegen. Wat zij te doen heeft, en welke schitterende resul
taten zij dan bereiken kan, dat heeft ons de bij de groote manoeu
vres in de residentie Kedoe ingedeelde veldbatterij getoond. Maar
vóór alles eenvoudvoor het schoone manoeuvreeren, zooals dat bij
Eur. veldartillerie kan gebeuren, is niet alleen in ons terrein geen
plaats, maar al de beschikbare tijd wordt ingenomen door de oefe
ningen in richten en schieten, en die, welke dienen om met succes
moeilijke afstanden af te leggen. De veldartillerie mag dan mis
schien minder vertoon rpaken, zij zal er niet te minder om be
wonderd worden.
Weltevreden, September 1889.
B. T. C. F. Schmidt.
