397
lende grootte en gedaante. Sommige zijn rond, andere langwerpig.
Ook vindt men enkele, veel gelijkende op die van onze Snider-geweren.
De munitie bestaat voor den geweerdragende in eenig kruit in
een bamboezen koker, uit ettelijke kogels, die zelden van het kaliber
zijn van het vuurwapen, waarvoor zij bestemd zijn, maar meestal
van veel te kleine afmetingen, en uit een flink pak uitgeplozen saoe
of buitenste bekleedsel van de klappernoot om tot proppen te dienen,
terwijl enkelen van een paar reserve vuursteenen, een schroefdraaier
en een aftrekker voorzien zijn.
De munitie wordt meestal meegevoerd in eene soort patroontasch,
die, hetzij van gevlochten stroo, hetzij van linnen of ook wel van
hertenvel vervaardigd, met een linnen band gewoonlijk over den rech
terschouder gedragen wordt.
De Atjehers maakten de patronen voor hunne Beaumont-geweren
zelve, doch zeer slecht. Yooral het vervaardigen der hulzen was
zeer moeielijk voor hen, zoodat zij deze meermalen opzochten ter-
plaatse, waar wij in stelling gestaan en gevuurd hadden.
De artillerie van den Inlandschen vijand bestaat alleen uit positie-
geschut. Veldgeschut bezit hij niet, daar hem de middelen ontbreken
om de stukken mede te voeren in terreinen, zooals die in den Archipel
worden aangetroffen. Enkele lilla's, in stelling gebracht op voor
hen gewichtige punten, .kan men als zoodanig aanmerken.
Dit positiegeschut is opgesteld in hunne bentengs en versterkte
kampongs. Hun voorraad is uiterst gering en wat zij bezitten is
van zeer ouden datum en komt volstrekt niet in vergelijking met
het onze. Hunne beste stukken zijn nog die, welke zij ongeveer
een eeuw geleden als geschenken hebben ontvangen van de vroegere
Oost-Indische compagnie; men kan als het ware deze alleen als
bruikbaar aanmerken. Voor het overige zijn het alle ijzeren ka
nonnen in en uitwendig vol gallen en ingevreten roest. De meesteu
zijn waarschijnlijk door zeeroof in vroegere jaren in hunne handen
gekomen of door zeevarenden bij ruiling met andere goederen.
Geschutgieterijen zijn ten minste nog nimmer gevonden. Het grootste
gedeelte hunner kanonnen heeft kleine afmetingen, doch enkele zijn
er van reusachtige lengte. In den regel is de ziel wijd.
