90
versterken, opdat men zich, in afwachting van nadere bevelen van
generaal Yan Swieten, zoude kunnen staande houden.
De generaal, erkennende dat de noodlottige uitslag van den tocht
op de uitbreiding en vestiging van ons gezag niet gunstig werken
kon, was toch van meening dat het gevaar voor Fadoro en Sin-
gedeassi niet zeer groot was, omdat de strijdkrachten der Niassers
niet voor den aanval, maar meer voor de verdediging berekend waren.
Hij achtte „liet verlies der menschenlevens het grootste leed dat
door ons geleden wasonze invloed zou door eene gematigde en
rechtvaardige handelwijze spoedig hersteld zijn".
„Maar" aldus schreef hij verder aan den Gouverneur-Generaal,
dd. 23 Januari 1856 N°. 244,,,ik zal nu terugkeeren tot mijn
eerste denkbeeld, dat ik nu wel wenschte niet verlaten te hebben,
nl. eerst feitelijk bezit van Zuid-Ni as te nemen, alvorens er gehoor
zaamheid te vorderen. Ik zal daarom, met het oog op de voorafge
gane gebeurtenissen, gebruik maken van de machtiging, mij verleend
bij het besluit Van 12 April 1854 N°. 1, en dadelijk, door het op
werpen eenor redoute, bezet door 75 man in de Lagoendi-baai
op het gebied van Fadoro, een vast punt in het zuidelijke Nias in
bezit nemen. De bevolking van Fadoro en Singedeassi zal
daartoe gewis gaarne medewerken door de levering van arbeiders en
materialen, als het zekerst middel tot het erlangen van bescherming
en het verhoeden van overheersching, wellicht zelfs tot het bekomen
van die suprematie, die de anderen zich over hen willen aanmatigen.
Ik vermeen dus dat onze staatkundige toestand weinig zal verloren
hebben, wellicht zelfs wordt de ongelukkige afloop der expeditie
het middel om spoediger tot het doel te komen dat mij door eene
duurzame vestiging het beste verzekerd schijnt. Inderdaad, ons doel
is niet om te oorlogen, om te overweldigen of met het vuur en het
zwaard beschaving te verspreiden; wij verlangen slechts vrede en
rust ie stichteu en het geluk der bevolking te bewerken, waartoe
duurzame vestiging en duurzame aanraking, gepaard met de voor-
deelen die door handel altijd ontstaan, wel het gevolgrijkste zullen zijn.
„De verrichtingen van den civielen gezaghebber in de vermelde
tusschenkomst was beraden, gematigd en loffelijk. Dat hij niet ge-
