167
Genoeg verandering alzoo; doch weinig vereenvoudiging!
Men had 8 afmarschwijzen en houdt er 7 over.
Gaan wij nu eens na, welke daarvan in de practijk gebruikt kunnen worden.
De afmarsch uit de bataillestelling komt in de practijk onder twee omstan
digheden voor; namelijk bij het verlaten van het park en van het bivaken
is het, dunkt mij, duidelijk, dat in het eerste geval altijd, en in het tweede
bijna immer van den colonnevorm met stukken gebruik zal moeten wor
den gemaakt.
Er zal dus vóór- of achterwaarts op een van de vleugelstukken, of wel
met stukken rechts (links) worden afgemarcheerd.
Om nu voor het uitzonderingsgeval zeven afmarschwijzen voor te schrij
ven, terwijl er onder gewone omstandigheden slechts drie kunnen wor
den toegepast, is toch wel wat heel eigenaardig.
En bestaat een enkele maal de gelegenheid, om van den colonnevorm
met sectiën gebruik te maken, dan kunnen de voorstanders van dien
marschvorm, daarin door het formeeren van de sectiën overgaan, na in
den colonnevorm met stukken te zijn afgemarcheerd.
Afgescheiden van hetgeen hierboven is gezegd, zie ik geen voordeel
in het afmarcheeren op de middensectie.
De colonne is enkele seconden eerder gevormd, dan dat op een vleugel
sectie wordt afgemarcheerd, doch wettigt daardoor nog niet het aannemen
van een nieuwen vorm.
Wat voor de afmarschen uit de bataillestelling werd gezegd, geldt ook
voor de opmarschen daartoe.
Alleen voor het uitzonderingsgeval zal het bivakeeren uit den colon
nevorm met sectiën kunnen geschieden, en is het niet noodig daarvoor
zes opmarschwijzen te behouden.
De vroeger voorgeschreven opmarschen werden naar dezelfde begin
selen gewijzigd, als met de afmarschen plaats vond. Ook hierbij werd
het Nederlandsche reglement ten trouwste gevolgd.
Dekde les. (Afmarschen uit en opmarschen tot de stelling in batterij.)
Bezit de tweede les niet de minste tactische waarde, ook de derde
zal wel nimmer toepassing vinden.
Over de opmarschen tot de batterijstelling en de afmarschen daaruit
zegt Prins zu Hohenlohe in zijn zestienden brief over artillerie (Das
Reglement) dat hij gedurende de veldtochten van de jaren 1866,1870