veroorzaakt dat de meeste aanplantingen verwaarloosd zijn.
„Verscheidene Haleiers en Atjehers, reeds sedert jaren in die
kampoDgs woonachtig, schijnen met deze cultuur bijzonder ingeno
men te zijn; dit doet mij hopen dat deze tak van cultuur bij de tegen
woordige gewildheid van het product mettertijd op eene groote
schaal zal worden gedreven, en de peper eene groote aanwinst zal
zijn voor den binnenlandschen handel en te eeniger tijd veel zal
bijdragen tot den bloei van het eiland.
„3°. Dat zij trachten zouden en alle mogelijke middelen in het
werk zouden stellen, om eene grootere ontwikkeling te geven aan
de rijstcultuur; niet-alleen met het doel, om het product tot een
artikel van handel te maken, doch ook hoofdzakelijk om te zorgen
dat de rijst het hoofdvoedsel werd van den Inlander, hetgeen tot
nu toe het geval niet is. Djagoengs en obi's maken voor het oogen-
blik nog bij het grootste gedeelte der bevolking het voornaamste
voedsel uit. Rijst wordt alleen bij festiviteiten en andere gelegen
heden gebruikt en dan nog in zeer kleine hoeveelheden. Ook heb
ik de aandacht der hoofden gevestigd op de wenschelijkheid om, waar
zulks mogelijk was, sawahrijst te verbouwen en niet alleen bergrijst.
„4°. Dat steeds met kracht zal worden voortgegaan met den aanleg
van nieuwe wegen en met de verbetering der bestaande, met het
oog op de uitbreiding, aan den landbouw te geven en op het hier
uit noodwendig volgend voordeel voor handel en verkeer. De meeste
wegen, zoowel in de binnenlanden als langs het strand, zijn nog
in een ellendigen staat, zoodat de binnenlandsche gemeenschap nog
zeer gebrekkig is. Alleen in de nabijheid van de hoofdplaats is het
eenigszins anders gelegen, en met genoegen heb ik bij mijn aan
wezen op Nias gezien dat de tegenwoordige civiele gezaghebber
geene moeiten ontziet om hierin verbeteringen aan te brengen, en
dat in de laatste dagen daarin groote vorderingen zijn gemaakt. Het
vooruitzicht bestaat, dat zijne bemoeienis ten deze bij een bestendig
volharden met den gelukkigsten uitslag zal worden bekroond, hoewel
hij nu en dan met zwarigheden heeft te kampen.
„Met het zenden van koebeesten naar Nias, ter bevordering van
de veeteelt, wordt steeds voortgegaanhiervan kan men zich de
gunstigste resultaten beloven.