213 -
den kapitein-instructeur op, welke correctiëu naar aanleidiüg daarvan
voor het volgende schot moesten worden gegeven. Men werd daar
door geoefend zich vlug over de beteekenis en de consequentie van
het schot te beraden.
Meestentijds was de batterij telephonisch met den observatiepost
nabij het doel verbonden. Gedurende het vuur werd van de waar
nemingen van dien post gebruik gemaakt naar gelang de oefening
zulks medebracht.
De oefening in het waarnemen wordt zeer gebaat, wanneer men
zich van een twijfelachtig waargenomen schot de juiste waarneming
onmiddellijk kan laten seinen. Yoor het overige werden de schoten
alleen dan als (-]-) enz. in rekening gebracht, wanneer zij on
twijfelbaar als dusdanig waren waargenomen. Bij eenigen twijfel
werd nimmer geschroomd een? te plaatsen. Minder geoefende leiders
schromen wel eens zulks te doen, en zien over het hoofd, dat niets
zoozeer het inschieten zal vertragen en soms zelfs geheel doen mis
lukken, als het aanbrengen van correcties naar aanleiding van schoten,
die verkeerd zijn waargenomen. Dit is nu wel eene alom bekende
waarheid, maar de ondervinding leert, dat toch steeds in strijd daar
mede wordt gehandeld, en het niet overbodig is er van tijd tot tijd
de aandacht op te vestigen.
Yoor kleine berekeningen in verband met de spreidingen en de
invalshoeken werd zooveel mogelijk gebruik gemaakt van de sprei
dingsliniaal. Het is opmerkelijk, welk eene handigheid in de behan
deling van dat werktuigje men door een veelvuldig gebruik kan
verkrijgen, en hoeveel gemak het verschaft.
Ik raad daarom mijne collega's aan bij hunne berekeningen, ook
aan de schrijftafel, steeds van dit instrumentje gebruik te maken.
Nu zal het in Indië niet zoo gemakkelijk te bekomen zijn, terwijl
de prijs buitendien vrij hoog is. Maar men kan zich gemakkelijk een
spreidingsliniaal doen maken. De meeste onzer timmerlieden toch kunnen
zeer goed de vaste liniaal en de beweegbaare liniaal of schuif van
hout vervaardigen. Wanneer men nu uit de bekende Aanwijzing
omtrent de inrichting en het gebruik van de spreidingsliniaaldie
gemakkelijk te bekomen is, de figuren van de plaat knipt, en daar
mede vaste liniaal en schuif te bestemder plaatse beplakt, verkrijgt
