405
kennis van de geschiedenis van de Indische oorlogen onmogelijk tegen
spreken, dat een goed werkende transportdienst een eerste vereischte
is voor een leger te velde en met het volste recht mag beweerd worden,
dat het beter is slechts 10000 man te velde te brengen, voorzien van
een volledig voerwezen, dat ten allen tijde aan de behoefte voldoet,
dan een dubbel zoo sterke macht met een onvoldoenden trein, met
alle gevolgen van dien, nl. een slechte oorlogvoering, onvoldoende
ziekenverpleging en een gebrekkig verpleegde strijdmacht. Wanneer
niet ten allen tijde voorzien wordt in de behoefte aan voedsel van
menschen en vee en geen voldoende reserve-munitie voor draagbare
wapens en vuurmonden of hospitaal-benoodigdheden beschikbaar zijn,
kan een leger marcheeren noch gevechten leveren.
In Indië en in A.zië in het algemeen is het nog meer dan in Europa
waar, dat een kleine volledig uitgeruste macht, die dadelijk handelen
en gevoelige slagen uitdeelen kan, krachtiger en tevens goedkooper
is dan een groot leger dat slechts te velde kan gebracht worden na
een voorbereiding van maanden. Zooals dan ook terecht door bevoegde
beoordeelaars wordt opgemerkt, zal het, indien dit niet anders te ver
krijgen is, onvermijdelijk noodig zijn voor het leger een goeden trans
porttrein in het leven te roepen, zij het dan ook door bezuiniging
elders, ten einde het leger te velde in staat te stellen altijd beweeglijk
te blijven, hetgeen meer waard is dan een grootere troepenmacht.
In vroeger jaren werden in Indië in tijd van vrede, behalve olifanten,
geen treindieren of vervoermiddelen, evenmin middelen voor zieleen-
vervoer, op de been gehouden. In de veldtochten vóór de onder
drukking van den grooten militairen opstand van 1857 en in vroegere
Indische oorlogen, beantwoordden de in het land zelve beschikbare
vervoermiddelen, bestaande uit olifanten, kameelen, ossenkarren en
draagossen, voldoende aan de behoeften van de legers, die in de vlakten
opereerden. Gewoonlijk moesten de troepen honderde mijlen mar
cheeren, alvorens zij het oorlogstooneel bereikten en gedurende die
marschen werden de voertuigen, lastdieren en drijvers langzamerhand
georganiseerd, geoefend en gedisciplineerd.
Maar wanneer het noodig was met spoed te handelen om een Hinken
slag te slaan, dan gebeurde het niet zelden dat het leger als het ware
verlamd was door gemis van een transporttrein, zooals bijv. toen de
