MILITAIRE ZIGZAG
FANTASSIN.
De kunst van den oorlog bestaat uit twee duidelijk van elkander
onderscheiden factoren, heeft een Fransch schrijver (1) gezegd: het
eigenlijke oorlogsbedrijf en het moreele element.
Het oorlogsbedrijf bestaat uit eene aaneenschakeling van bereke
ningen en daarop gegronde ontwerpen doch zullen deze goede vruch
ten opleveren, dan behooren zij ook door een vasten wil te worden
beheerscht, want niet gemotiveerde veranderingen in eenmaal vast
gestelde plannen leiden meestal tot groote nadeelen en niet zelden
tot groote rampen.
Den bevelvoerder in het algemeen, en hoe hooger hij staat ook
in zoo veel hoogere mate, mogen daarom twee kenmerkende eigen
schappen niet ontbrekenverstand (intellect) en karakter.
Verstand; want zonder verstand, zonder intellect, zonder doorzicht
ontwerpt men niets, geeft men zich zonder verdediging over.
Karakterwant zonder vasten wil is de richtige uitvoering van
ontworpen plannen niet verzekerd. Doch het is tevens eene waarheid,
dat in deze materie de betrekkelijke hoedanigheden de overhand
moeten hebben op de volstrekte en dat het karakter het verstand be-
heerschen moet. In zoodanige verhouding ligt de grondvoorwaarde
voor het welslagen besloten. Die verhouding onder cjjfers gebracht
laat zich volgenderwijze uitdrukken: de voorkeur dient gegeven te wor
den aan den veldoverste, die verstand heeft voor vijf en karakter voor
tien, boven een met intellect voor vijftien en karakter voor acht.
Wanneer het karakter het verstand beheerscht en dit laatste een
DOOR
(1) ilarmont: De l'esprit des Institutions Militaires.