513
tuigen gelijk zijn, reservestukken en raderen moeten gemakkelijk
kunnen worden meegevoerd en de tuigen zoodanig zijn ingericht, dat
de lasten ook gedragen kunnen vervoerd worden. Indien de assen
en wielen stevig zijn, kunnen de overige deelen zeer goedkoop en
eenvoudig zijn. De kar moet twee personen kiinnen opnemen, ten
einde het vervoer van mogelijke achterblijvers gedurende den marsch
toe te laten.
Ook in het vervoer van zieken en gewonden is eene wijziging noo-
dig. Tegenwoordig beschikken Europeesche korpsen te velde over
doolies (tandoes) en dooly-dragers voor 10 °j0 hunner sterkte. In-
landsche korpsen hebben 1 dooly per compagnie met zooveel ossen-
karren als noodig zijn; bij de grenzen van de Punjaub hebben de
korpsen dandies (eveneens een soort van tandoe) en vijf kameelen,
voorzien van manden (hazawars) voor ziekenvervoer.
Zoolang kon beschikt worden over een voldoend aantal geoefende
dooly-dragers, was daarmede het vervoer van zieken en gewonden
uitmuntend en gemakkelijk uitvoerbaar in de vlakte, maar sedert de
veranderingen in het vervoer en de manier van reizen door de groote
uitbreiding van het wegen- en spoorwegnet, is er bijna geen vraag
meer naar dooly-dragers, en dus kunnen weinig geoefenden voor een
veldtocht worden aangeworven.
Gedurende den laatsten oorlog in Afgauistan werden gewone koe
lies van eiken leeftijd, zonder te letten op physieke ontwikkeling, aan
geworven, waarvan velen geheel ongeschikt tot dragen bleken; zij
werden ziek en overvulden de hospitalenhadden de troepen vele
gevechten moeten leveren, dan zou men met het in veiligheid bren
gen der gewonden de grootste moeielijkheden ondervonden hebben.
In onze oorlogen is het een eisch dat de gewonden dadelijk uit
het gevecht naar achteren vervoerd worden; een menschelijke behan
deling is van de zijde des vijands niet te verwachten, integendeel.
De moeielijkheid nu om in korten tijd geoefende dooly-dragers aan
te werven, zal in den vervolge steeds grooter worden. Daarom zal
het noodig zijn het aantal doolies bij den trein te verminderen en
deze gedeeltelijk te vervangen door muildieren of karren, en bij In-
landsche korpsen kameelmanden (hazawars) en muildiermanden (ca-
colets) in te deelen.