531
vuurverschijning mogelijk is, en dat nimmer tengevolge van zelfom-
zetting schietkatoen (in 't algemeen eene nitroverbinding) zou zijn
afgebrand, is in strijd met de waarneming, dat bij het nitreeren
van glycerine of van katoen (bij overschrijding der temperatuur) deze
stoffen geleidelijk interen, d. w. z. dat eene omzetting intrad zonder
dat de stof tot ontbranding kwam. Omgekeerd zal zich warmte ont
wikkelen als door de verontreiniging van schietkatoen met vrij zuur
de omzetting ontstaan is; en des te grooter zal die warmte zijn, naar
mate de hoeveelheid zuur grooter was en de omzetting spoediger
verloopt, wat tot vuurverschijning kan leiden. Daarom beware men de
nitro-praeparaten droog in goed gesloten kisten. Tonnen hebben
het nadeel, dat bij het openkuipen het buskruit zich tusschen de
duigen zet, en dat het op die wijze de duigen geopend houdt voor
de toetreding der buitenlucht, al denkt men, de ton toekuipende, die
hermetisch te §luiten; tonnen eischen bovendien eene rigoureuse keu
ring op houtspaanders en op gevaarlijke splinters van de glasscherf,
die gebruikt is om de ton glad te schaven. Hier schuilt een onge
luk in een klein hoekje. Dat koperen of ijzeren kisten rajaps
weren, terwijl tonnen die aantrekken, is eveneens bekend.
De ervaren lezer weet voorts, dat het geen kunst is, buskruit te
makenwèl echter een kunst om het zoodanig te maken, dat het door
jarenlange oplegging, binnen redelijke grenzen niet in uitwerking
achteruitgaatdaartoe outhoude men den fabrikant en den bewaarder
de middelen niet. (1) Daartoe moge ook aan den aanmaak van nieuw
kruit steeds eeuige theoretische voorbereiding ten goede komen.
E. Andere rookvrije kruitsoorten en aanverwante praeparaten
voor zooverre zij voor ons doel van belang zijn.
Uit het voorgaande is den lezer gebleken, dat, wil men zich vrij
waren tegen teleurstellingen bij de oplegging van en het vuren met
(1) Door te raffineeren en te malen met regenwater worden aan den buskruitmolen
te Ngawi alle hygroscopische zouten, met name de dubbelzouten van magnesium en
calcium, uit het kruit geweerd; de daartoe noodige installatie heeft eenig geld gekost,
maar zij heeft bereikt, dat het Ngawisch kruit alle andere kruitsoorten in de schaduw
stelt en menschlijkerwijze gesproken voor de eeuwigheid is gemaakt.
