540
schen oorlog verhield zich aan Russische zijde het aantal worpen
tot het aantal schoten als 31 en nog bleek het aantal worpen on
voldoende.
Tegen dat boogschot baten geene dekkingen, zooals die te velde
kunnen gemaakt wordentegen het zwaarste veldgeschut met zijn
gestrekte baan en zijn groot indringingsvermogen (dat niet overschat
mag worden: het Duitsche zware veldkanon slaat op 400 M. in
zand een trechtertje van 0.5 M. diepte) is de eenvoudigste dekking
opgewassen. Alleen onvoldoende of niet-gedekte doelen zijn in ge
vaar tegenover de gestrekte banen, die op zulke schoone beginselen
van inwendige ballistiek berusten, die zooveel hoofdbrekens hebben
gekost aan buskruitfabrikant en geschutgieter en die toch zoo on
vermijdelijk hun ondergang provoceerden in de dekkingen, welke zij
zelve te voorschijn riepen.
Laat vrij het brisante kruit zijne weder-intrede doen in de moderne
artillerie; de mortieren zijn daar om het op te nemen. En ten
spijt van het theoretische oude kruit zal het brisante nieuwe bus
kruit in den artillerie-strijd van mortier contra kanon de overwin
ning brengen aan de zijde van den mortier, al ware de mortierbat
terij nog zoo zwak en de kanonbatterij nog zoo sterk gedefileerd.
Maar er is meer.
Brisant kruit in een lang kanon is geen anomalie meer. Het
middel is gevonden om den eersten schok der buskruitgassen te
paralyseeren en de voortstuwende werking dier gassen te benutten
en te beheerschen, waar en wanneer (tijdens de baan van het projec
tiel in de ziel) men wil.
Dat middel is het volgende.
In de kernbuis wordt nabij den (kunstmatigen) stootbodem een
verticaal gat geboord, middellijn 1 a 2 cM.; hetzelfde wordt ge-
gedaan op circa 30 cM. van het eerste gat; deze 2 gaten worden
door een overlangsche gleuf buiten in de kernbuis verbonden; die gleuf
vormt, zoodra de mantel is aangebracht, een kanaal dat, door den
wand van het kanon heen, de kamer (achter het projectiel) met de
ziel (er voor) verbindt.
De werking is de volgende. Het schot valt; de initiaalstoot, aan
het projectiel gegeven, doet dat projectiel wijken, maar de hevigheid
