302
richting van den transporttrein, die ter Westkust van Sumatra in 1834
in het leven was geroepen en waarvan de resultaten vermoedelijk
geleid hebben tot de voorstellen, in 1837 door den generaal-majoor
Cochius aan de Indische Regeering gedaan.
Op Nias zoo vindt men vermeld werden menschen opgekocht,
om die als koelies of dragers eenige jaren voor hun losgeld, onder
toekenning van zeker loon, te laten dienenmaar daar men den man
niet van de vrouw en kinderen kon scheiden, zoo deed men dikwerf
driedubbele uitgaaf, om één werkend persoon te erlangen. Ook liet
men onder andere voorwaarden volk uit het zuidelijke binnenland
ophalen en bannelingen van Java komen. De onkosten waren aan
merkelijk, zonder dat evenwel de inrichting aan het doel beantwoordde.
In 1824, toen men de Inlanders tegen betaling bezigde, kostte het
transport voor het militair-wezen f 18500; door het aangenomen
vredesstelsel waren de uitgaven in 1829 tot 880 gedaald. Maar
de eerste uitgaven voor de nieuwe inrichting beliepen in 1834: voor
de eerste werving van vreemdelingen (Niassers) f 24000, voor aan
koop van lastdieren f 3200, voor karren en pakzadels 10000 en
voor onderhoud van al het opgenoemde 5000 's maands. Daarbij
voegde men 400 bannelingen en eenige paarden van Java, Bima en
Makassar, ofschoon er op Sumatra genoeg te krijgen zijn, zoodat het
onderhoud dier gebrekkige inrichting in het eerste jaar reeds meer
dan f 80000 kostte, ongerekend het kapitaal, dat vooral door de
groote sterfte der dieren spoedig werd verslonden. En nog was men
genoodzaakt de hulp der bevolking in te roepen, want in 1836 vindt
men dat voor militaire transporten aan vrije dragers is uitgegeven
f 188.877. Behalve voor den dienst der gewone transporten van
militaire behoeften moet de inrichting dienen tot vervoer van mono.
polie-zout naar de bovenlanden en tot afvoer van daarvoor in te ruilen
of in te koopen koffie naar de kust.
Elders vindt men aangeteekend dat de kosten van oprichting na
1837 gesteld moeten worden op minstens 100.000 en dat er volgens
raming f 5000 per jaar te kort kwamvoorts dat de inrichting in
1839 f 136.000 aan het gouvernement had gekost (1).
Merkwaardig echter is de mededeeling van den generaal De Stuers
(1). Het militair transportwezen te land in Indië. I. M. T., jaargang' 1881 No. 12