810 Per transport.f 1.684.899 gebruik van vrije koeliesvolgens enkele opgaven (I. M. T. 1882 N°. 2) zijn meer dan 2000 man bij den trein gebruikt; de minste opgave is echter 1000; in aanmerking nemende dat de loonen f 1 en 2 daags bedroegen en ontzettende onkosten gemaakt wer den voor beheer, werving, voeding, kleeding en over tocht, kan de uitgave gesteld worden op f 2.50 per man en per- dag, dus1000 X 365 X 2.5 912.500 Totaal 2.597.399 of in ronde cijfers 2.600.000 gulden, ongerekend onkosten voor logies en andere onvoorziene uitgaven. Uit den aard der zaak zijn die ramingen en vooral de laatste, bij gebrek aan volkomen vertrouwbare gegevens, zeer oppervlakkig, maar zij kunnen toch eenigszins dienen tot bepaling der gedachte bij de ontzettende uitgaven, voor den trein te Atjeh gevorderd. Bij de beoordeeling van een en ander moet nu nog rekening ge houden worden met de indirecte uitgaven als gevolg van den on voldoenden toestand en de gebrekkige organisatie van den trein, ongeoefend personeel, uiterst gebrekkig toezicht en niet het minst met. het gebruik van dwangarbeiders, een element dat uit den aard der zaak bij onvoldoend toezicht en afwezigheid van strenge tucht al zeer weinig vertrouwbaar is; de schade daardoor teweeggebracht is zelfs bij benadering niet te ramen, doch dat die ontzettend groot geweest is, betwijfelt niemand, die in de gelegenheid geweest is daarvan maar iets te zien en kan o. a. blijken uit de volgende me- dedeeling van een ooggetuige en bij uitstek bevoegd beoordeelaar „Het zal daarom geen verwondering baren, te hooren, dat door dien „gebrekkigen toestand der verschillende middelen van vervoer, de schat kist duizende en duizende guldens schade geleden heeft. Het is een „onbegonnen zaak, ha te willen gaan, welke sommen betaald zijn aan „zoogenaamde „overleggelden" voor schepen en voor hoevele sommen „aan materialen en vivres, zoowel door bederf als door diefstal verloren „zijn gegaan. Materialen en vivres, in blikken, op fust of in „flesschen, stonden vaak maanden lang in overgroote hoeveelheid „zonder beschutting of voldoende bewaking. Zoowel laag water als de

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1890 | | pagina 329