338 -
de natuurkunde geheel uit het programma verdwijnen.
Doch vóór alles zouden wij het programma gewijzigd willen zien
met betrekking tot de talen. Waarom, vragen wij ons af, moet
de adspirant voor de betrekking van Indisch stafofficier een taal
meer kennen dan zijn Hollandsche collega, voor wien de ken
nis van de Engelsche taal bij het examen tot aanbeveling
strekt. De vrees voor een nieuwen aanval van onze Engel
sche naburen heeft, en o. i. ten onrechte, den steller van het pro
gramma er zeker van teruggehouden ook onze Indische officieren
van dit in Nederland geschonken voorrecht te doen profi-
teeren, doch als men dan Engelsch eischen wil, dan kan men
toch zonder bezwaar Fransch of Duitsch, neen liever beide
facultatief stellen. Men zal ons tegenwerpen, dat de kennis
dier talen noodig is om de militaire lectuur te kunnen volgen,
doch hiertegen teekenen wij aan, dat er na het genoten onderwijs en
de examens, voor dat men den officiersstand bereikt, wel verwacht
kan worden van officieren, die ambitie genoeg hebben om te trachten
zich tot stafofficier op te werken, dat zij in staat zijn in alle talen
voldoende bedreven te zijn om de daarin geschreven militaire lectuur
te kunnen volgen.
„De kennis van de Maleische of Javaansche grammatica en het
zich gemakkelijk uitdrukken in eene of meer der genoemde Europee-
sche talen" strekt tot aanbeveling, dus niet het zich meer of minder
gemakkelijk uitdrukken in de Maleische of Javaansche taal en het
behoorlijk schrijven dier talen in het Arabisch, Maleisch en het Ja
vaansche letterschrift, benevens het ontcijferen van handschriften in
die talen. Ook dit zouden wij gaarne opgenomen zien. Het Regle
ment van orde voor de examen-commissie geeft niet aan op welke
wijze de taxatie plaats heeft van een vak als bijv. talen, waarbij
meerdere kennis dan het strikt geëischte tot aanbeveling strekt en
wij zagen deze regeling toch liever niet aan het oordeel der examen
commissie overgelaten. Wij wenschten daartoe voor taleu 2 cijfers
toe te kennen en wel één aangevende het cijfer behaald voor de
geëischte taalkennis, dat is dus in ons geval het cijfer, verkregen door
de beoordeeliug van de kennis van de Nederlandsche taal en voor
het vlot met beschaafde uitspraak lezen en zonder te veel moeite