r>o
Op zulke voorvallen moet gelet worden, anders breekt onverwachts
een opstand uit, die inet de vermoording van alle Europeanen en
ons genegen Inlandsche ambtenaren begint en waarbij de grootste
gruwelen bedreven worden.
Iedereen is daarbij eene bepaalde taak aangewezen, zoodat zelden
eeu der slachtoffers ontkomen kan en ook niets gered of geborgen
kan worden, daar het geheel in een zeer korten tijd geschied is
Yan onzen kant wordt nu groote krachtsinspanning gevorderd, om
zulk een opstand te dempen.
In 1824 wierpen de Boniërs, wien het te doen was om de Ne
derlanders van Celebes te verdrijven, het masker af en trokken zonder
voorafgaande oorlogsverklaring' de grenzen van het Nedeilandsch ge
bied, aan de zijde van Maros, over. Met eene groote overmacht
rukten zij onverwachts op Pankadjene aan, alwaar zich de luitenant
Grinwold aan het hoofd van 60 man heldhaftig verdedigde. Door een
ongelukkig toeval vatte het kleine buskruitmagazijn vuur, waardoor
de post geheel verwoest werd. De resident Baron had het geluk
nog bijtijds aan de woede der Boniërs te ontsnappende geheele
bezetting werd vermoord.
De bezetting van onzen post te Labakkang onder bevel van den
luitenant Gilliam werd eveneens overrompeld en moest voor de
overmacht des vijands en voor het verraad der bevolking zwichten.
Tanette werd door de Boniërs bezet en de gevluchte en door ons
onttroonde koning door hen in het gezag hersteld.
Meer dan 25.000 Boniërs overstroomden nu de vruchtbare streken
tusschen Tanette en Maros en verwoestten het geheele land.
In 1838 brak een opstand te Bondjol uit, waarvan tevoren niet
het minste of geringste bekend was en onmiddellijk eene groote uit
breiding verkreeg. Uit al hetgeen door de opstandelingen verricht
werd, bleek, dat de opstand reeds lang tevoren beraamd was en naar
een vast plan gehandeld werd.
Het begin ervan was het vermoorden van twee Europeesche jagers
op hunnen marsch van Bondjol naar Bjerro, die, nadat zij te bi-
Pisang overnacht hadden, den volgenden ochtend op weg waren aan
gevallen, uitgeplunderd en vermoord.
De hoofden, die opgeroepen werden, ten einde inlichtingen te ver-