2
I.
Inleiding.
(Hierbij te raadplegen een atlas met een goede kaart van Zuid- Afrika).
In meer dan één opzicht is voor ons Nederlanders de geschiedenis
van Zuid-Afrika belangwekkend.
Vooreerst omdat men daar, evenals in onze koloniëü, een in den
aanvang althans betrekkelijk kleine Europeesche bevolking aantreft,
die zich in het land vestigt, allengs haren invloed uitbreidt en de
heerschappij verkrijgt niet zonder bloedige botsingen over een
veel grooter aantal weinig of niet beschaafde inboorlingen, maar
bovendien omdat die Europeesche bevolking aanvankelijk uitsluitend
uit Nederlanders bestond en het Nederlandsche element daar tot
heden toe zoo krachtig is gebleven, dat in vele opzichten de invloed
daarvan overwegend is en velen nog steeds blijven gelooven dat het
Nederlandsch-Afrikaansch element ten slotte de overhand zal behou
den, getuige o. m. het denkbeeld door twee Engelsche prinsen, zoons
van den prins van Wales, die op hunne reis rondom de wereld in
1881 ook Zuid-Afrika bezochten (1), geopperd om alle Britsche be
zittingen aldaar te ruilen tegen de Nederlandsch-Indische koloniën, om
dat de meerderheid der Europeesche ingezetenen het Nederlandsche bo
ven het Britsche bestuur verkiezen en de koloniale politiek van het Ne
derlandsche element in Zuid- Afrika boven de Engelsche te verkiezen is.
Wat betreft de vijanden, die de Engelsche krijgsmacht in Zuid-
Afrika te bestrijden heeft, bestaat wat den Inlandschen tegenstander
aangaat in zooverre overeenkomst met den toestand in den Neder-
landsch-Indischen archipel, dat ook daar veelal eene betrekkelijk
geringe troepenmacht onder ongunstige omstandigheden wat klimaat,
omgeving en terrein betreft tegen overmachtige benden moet optreden,
die hoewel in samenstelling, tactiek en bewapening moeielijk met
geregelde troepen te vergelijken, toch niet zelden hardnekkige tegen-
(1) The cruise of II. M. ship Bacchante 1879 1882, compiled from the private
journals, letters and notebooks of Prince Albert Victor and Prince George of "Wales,
with additions by John N. Dalton. 1886. Dit schip kwam den 16en Februari 1881
in de Kaapkolonie, te midden van den laatsten Transvaalschen vrijheidsoorlog, op
een oogenblik dat de Engelschen reeds drie zeer bloedige nederlagen hadden geleden.