146
Niemand kan de absolute onschadelijkheid van eenig artikel cer-
tificeeren dan na nauwgezet onderzoek.
Wordt nu eenig artikel gekeurd, dan beantwoordt de officier van
gezondheid deze vraag slechts in zeer beperkten zin; hij weet
welke veranderingen of vervalsching eenig artikel nadeelig kunnen
makenherkent hij deze, dan verklaart hij de stof voor schadelijk
herkent hij ze niet en is de stof, met de weinige hulpmiddelen, die
den dokter bij deze keuring ten dienste staan, zuiver, dan verklaart
hij ze voor niet schadelijk. De gegevens voor deze beoordeeling
vindt hij in boeken over warenkunde; voor meer ernstig en ingrij
pend onderzoek heeft hij toch den scheikundige noodig. Ik beweer
daarom, dat ook het beantwoorden der bewuste vraag behoort tot
het gebied van den warenkenner.
Een ander geval is het, wanneer er moet uitgemaakt worden wat
de voedingswaarde van eenig artikel is of over de al of niet scha
delijkheid van vleesch moet worden geoordeeld. Daarbij kunnen
moeilijkheden voorkomen, welke eigenlijk door den veearts moesten
beoordeeld worden. In zulke gevallen kan de hulp van andere des
kundigen worden ingeroepen. Vooral na de noodige studie in deze
richting is de apotheker de aangewezen keurmeester van levens- en
genotmiddelen ten dienste van het leger. Zoolang de intendance niet
zelf keurt en daartoe geschikte laboratoria bezit, kunnen de apothe
kers in veel ruimeren zin dan tot dusverre het geval is als adviseurs
optreden.
Hygiëne is bijna uitsluitend medisch; toch zijn er eenige weinige
kwesties, die alleen door den scheikundige kunnen worden opgelost)
o. a. het water-onderzoek. Men moest ieder E. A. W. apotheker ver
plichten toezicht te houden op het drinkwater, dat in de mil. kam
pementen wordt gebruikt.
Met volle recht kan ik derhalve beweren dat het leger veel meer
nut van het korps apothekers kan trekken dan tot dusverre het
geval is.
Hiermede zou ik mijn taak als geëindigd kunnen beschouwen als
niet op ieder, die afbreekt, ook stilzwijgend de verplichting rustte,
iets daarvoor in de plaats te stellen.