MILITAIRE ZIGZAG
FANTASSIN.
Mag door de zucht naar verandering en verbetering telkenmale
opnieuw het bewijs geleverd worden dat geen menschelijke arbeid
volmaakt is, schromelijk ondankbaar zou het leger wezen, zoo het
niet erkende dat in den nieuweren tijd de staatszorg te zijnen aan
zien veel ten goede heeft uitgewerkt.
Geen deel van het legerorganisme heeft dit in die mate onder
vonden als het gedeelte van Europeeschen landaard, dat op de laagste
sporten van de militaire ladder staat, en al mag niet worden ont
kend dat het allesbeheerschende economische vraagstuk, onder de
uitdrukking vraag en aanbod bekend, ook hierbij de daartoe vereischte
drijfkracht heeft geleverd, de verbeterde toestanden, welke dientenge
volge in het leven zijn geroepen, hebben een voortstuwende werking
uitgeoefend, die allen zonder uitzondering ten bate gekomen is.
Yeertig jaren geleden moest van het element, dat ik hier op 't oog
heb, worden gezegd: men verwaarloost het geheel en al, men laat het
aan zijn eigen lot over, behandelt de minderen als machines, die goed
gevoed en gekleed (1) worden, maar overigens niets bezitten dat nog
eenige verzorging behoeft. Yermaken, uitspanningen, verstrooiingen,
nuttige bezigheid voor den geest, lectuur, niets van dat alles voor
den ongelukkige paria! Hij is uitgestooten uit de samenleving zijner
landgenooten, uitgestooten uit de maatschappij der inboorlingenzoo
zinkt hij, die meestal reeds in Europa op een verkeerden weg was,
hier al dieper en dieper, het eenige genot dat hij kent is de be
dwelming van de dronkenschap.
DOOR
(1) Sic. F.
