22
jegens de Transvaal en dit in de vele grenstwisten met de
Zulu's in den regel de zijde van Cetywayo kooswas deze
slim genoeg om alles aan te wenden, ten einde met dat bestuur op
goeden voet te blijven; na de inlijving van de Transvaal was
echter zulk een politiek niet meer mogelijk; Transvaalsche be
langen waren toen Engelsche belangen geworden en Cetywayo be
greep dan ook, dat hij, zoowel ten Zuiden als ten Westen en ten
Noorden door Engelsch grondgebied omsloten, voortaan zou te doen
hebben met een nabuur, die de uitvoering zijner eerzuchtige plannen
niet zou toelaten.
Sedert de Engelsche vestiging aan de Kaap waren in den loop
der tijden de grenzen van de kolonie meer en meer in Noordelijke
richting verplaatst; alle Inlandsche stammen, de meeste van weinig,
sommige echter van groote beteekenis, aan of nabij die grenzen ge
vestigd, waren geleidelijk, dikwijls niet dan na bloedige en hardnek
kig gevoerde oorlogen, bij de Kaapkolonie ingelijfd en zoo was
het eindelijk zoover gekomen dat de meest geduchte en meest krijgs
haftige stam van Zuid-Afrika, die door alle andere als zoodanig werd
beschouwd, bijna geheel door Engelsch grondgebeid omsloten was.
In Zuid-Afrika is de regeling der verhouding tusschen de Euro
peanen en inboorlingen (de z.g. naturellenquaestie) eene zeer
moeielijke zaak; de Europeanen, daar gevestigd sedert de 176 eeuw,
leven in een klimaat en in eene omgeving, die eene voortdurende
vestiging, voortplanting en instandhouding van het ras zonder toevoer
van buiten zeer in de hand werken; hun aantal breidt zich dan ook
voortdurend uit. In andere landen, waar zich ditzelfde verschijnsel
voordoet, zooals in Noord-Amerika, Canada, Australië en Nieuw-Zee-
land is de oorspronkelijke Inlandsche bevolking verdwenen of ver
oordeeld om te verdwijnen. In Zuid-Afrika is dat echter geenszins
het geval, integendeel; niettegenstaande de ontzettende slachtingen
onder de inboorlingen in hunne onderlinge oorlogen en in die tegen
de Europeanen aangericht en de vele oorzaken, die tot een groot
sterftecijfer medewerken, is het volk zoo buitengewoon vruchtbaar,
dat het bevolkingscijfer in de laatste vijftig jaren geacht wordt ver
driedubbeld te zijn.
Bij de gestadige vermeerdering van het aantal Europeanen worden
