volle maan alle gemeenschap tusschen Ampenan en de reede ophoudt;
de zee rijst dan tot 15 voet, terwijl de gewone vloed zich slechts
tot 8 a 10 voet verheft. Dan slaan de golven met zulk een geweld
tegen het strand, dat de huizen in de nabijheid tot in hunne fun
damenten schudden.
Daargelaten, dat de hierboven aangehaalde beschrijvingen misschien
wel wat sterk gekleurd zijn, zoo kan toch als vaststaande worden
aangenomen, dat zelfs in den gunstigsten tijd niet volkomen op de
ongestoorde gemeenschap tusschen Ampenan en de reede mag gere
kend worden en bij het debarkement van troepen drijvervlotten in elk
geval onmisbaar zullen zijn.
Misschien ook zou het gebruik van olie veel kunnen bijdragen,
om de ontscheping te vergemakkelijken.
Op blz. 18 van zijn hierboven genoemd boekje geeft lieut. Dyer
het verhaal van een scheepskapitein, die een zijner booten door een
zware branding naar den wal zond en deze branding tot bedaren
wist te doen brengen door het in zee werpen van drie met olie ge
vulde flesscheu. Deze flesschen zonken, waarop de olie langzamer
hand naar boven kwam, zich over de oppervlakte van de zee ver
spreidde en de nadering van het strand gemakkelijk en geheel zon
der gevaar maakte.
Nog meer zeer belangrijke voorbeelden van de wijze, waarop red
dingsbooten met behulp van olie in 't zwaarste weder in zee staken
of daaruit behouden terugkeerden, maken het wenschelijkom
aan dit machtige hulpmiddel bij het debarkeeren van troepen de
noodige aandacht te wijden; het ontschepen eener krijgsmacht en het
onderhouden van de verbinding tusschen de schepen op de reede en
de troepen aan den wal blijven steeds zwakke punten bij overzeesche
expeditiëD.
Is de toestand in den drogen moesson reeds weinig bevredigend,
in den West-moesson ligt de reede voor wind en aanschietende zee
geheel open en zijn zelfs grootere schepen daarop niet langer veilig.
Het gebeurt dan ook meniginalen, dat in de maanden Februari
en Maart onder Engelsche vlag varende stoombootjes, dikwijls zon
der lading te kunnen innemen, van de reede van Ampenan moeten
vertrekken.
