24 -
niet slaagde; en dat als een gevolg daarvan van de vriendschap
pelijke betrekkingen, welke vroeger tusschen het bestuur van Zulu-
land en het Engelsche bestuur bestonden, niet veel meer was overge
bleven, hetgeen o. m. ook reeds daaruit merkbaar was, dat de in
Zululand gevestigde zendelingen tengevolge van de bedreigingen van
Cetywayo verplicht geweest waren het land te verlaten.
Tengevolge van een en ander was het te voorzien, dat een meer
bevredigende toestand ook in de kolonie zelf moeielijk zou zijn te
verkrijgen, zoolang er voor slechtgezinde Inlandsche stammen kans
bestond, in hun verzet of in hunne ongeregeldheden direct of indirect
steun te vinden bij een niet onder Engelschen invloed staanden
Inlandschen staat met een sterk leger en onder een vorst, begeerig
om zijn invloed uit te breiden, en werd het dus al langer hoe dui
delijker, dat het naaste politieke doel op onderwerping der Zulu's
moest gericht zijn.
Uit dat specifiek Engelsch standpunt en uit geen ander be
schouwd, moet dan ook de destijds spoedig te verwachten Zulu-oorlog
als volkomen gewettigd worden aangemerkt.
Na de annexatie van de Transvaal had men in Natal dadelijk
begrepen dat de vroegere betrekkelijk vriendschappelijke verhouding
tot Cetywayo niet kon gehandhaafd blijven en dat in de eerste plaats
het reeds lang tusschen de Transvaal en hem hangende grensgeschil
tot oplossing moest worden gebracht, naar beweerd werd om een
bevredigenden toestand in het leven te roepen, meer waarschijnlijk
echter met de geheime bedoeling om van die quaestie ter goeder tijd
een wapen te maken dat tegen Cetywayo kon gekeerd worden.
In het laatst van 1877 had de luitenant-gouverneur van Natal
daarom aan den Zulu-vorst laten voorstellen om de quaestie door
arbitrage te doen beslissen, waarin gereedelijk werd toegestemd, en
wel onder voorwaarde dat in hoogste ressort de gouverneur der
Kaapkolonie uitspraak zou doen; in Februari d. a. v. was eene com
missie benoemd, die de beide partijen zou hooren en daarop een
locaal onderzoek zou instellen, om.de zaak slepende te
houden; althans in Augustus 1878 was men er niet verder meege
komen.
Het was onder die omstandigheden en met die vooruitzichten,
