397
han troep daartoe gereed; één hunner (luit.-kol. Harness) begeeft
zich zelfs, in afwijking van den hem gegeven last, op weg derwaarts
om hulp te verleenen waartoe het op dat oogenblik trouwens reeds
te laat was niets mag baten de opperbevelhebber roept hem terug
en intusschen bezwijken de verdedigers van het kamp voor de over
macht. Zulk een optimisme dat blind is voor alles wat niet in zekere
richting past, is in den oorlog meer waargenomen velen zullen zich
dat met mij herinneren.
Dat de opperbevelhebber niet op het ontvangen van het eerste
bericht met zijne colonne naar Isandhlwana is teruggekeerd, is vol
komen verklaarbaar; de inhoud van dat bericht gaf daartoe geen
aanleiding, maar minder verklaarbaar is het, dat men zich vergenoeg
de met eene verkenning door middel van een verrekijkerhad men
wat voor de hand lag, een paar stafofficieren met een escorte naar
Isandhlwana gezonden en hadden deze op den weg een tweetal or-
donnansenposten achtergelaten, dan had men waarschijnlijk tegen 11
uur v. m. volledige berichten gehad en onmiddellijk de artillerie
met bedekking, alle bereden troepen en één bataljon hulptroepen
in beweging kunnen stellen. Meer dan waarschijnlijk hadden die
troepen ten ruim 12 u. 30 n. m. te Isandhlwana aankomende, de kans
ten voordeele van de verdedigers doen keeren, in afwachting van de
een uur later volgende overige troepen. Dit was de eenige kans om
het kamp te redden; voor eene andere heeft de gelegenheid niet
bestaan; de berichten zijn daarvoor te laat gekomen, stel dat men
er op gehandeld had.
De geheele gang van zaken in de onmiddellijke omgeving van
den opperbevelhebber den 22en Januari 1879 maakt onwillekeurig
den indruk dat de wel eens geuite bewering, dat de Engelschen
den oorlog beschouwen meer als een soort van sport, waarbij het
eerder op betoon van moed en kracht dan op getrouwe plichtsbe
trachting aankomt en de vermoeiende en weinig roem aanbrengende
voorposten-, verkennings- en stafdienst voor hen weinig bekoorlijks
heeft, niet zoo geheel onjuist is. (1)
(1) Het aan den hertog van Wellington toegeschreven gezegdeI always found men
who followed the hounds, brave and valiant soldiers, karakteriseert eenigerniate de
eischen, die door den bevelhebber aan zijne soldaton gesteld worden.
