gens toe, dat de Baliërs de Sasak's ongestoord hun geloof laten be
lijden. Niettemin trachten zij zooveel mogelijk bekeerlingen te ma
ken en kennen zij allerlei voorrechten toe aan tot het Hindoeïsme
overgegane inboorlingen.
Yan af het tijdstip, dat de vorst een Mahomedaansch bijwijf heeft
genomen, schijnt er echter eenige toenadering naar de zijde van de
belijders van den Islam te zijn gekomen.
Dr. W. R. van Hoe veil verhaalt, dat, toen de Sasak's onder de
heerschappij der Baliërs geraakten, de Islam sedert eeuwen op het
eiland ingevoerd was, doch zeer oppervlakkig gekend werd; slechts
de vormen had het volk aangenomen, van den geest was het niet
doordrongen.
Dr. Jacobs trekt uit de omstandigheid, dat hij op Lombok slechts
weinig moskeeën zag, de gevolgtrekking, dat de bewoners niet zeer
vast in de leer zijn. Aangezien deze geneeskundige niet verder dan
Mataram, het brandpunt van het Hindoeïsme, is geweest en O. Lom
bok, waar verreweg de meeste Mahomedanen zijn gevestigd, niet
heeft bereisd, kan aan zijn oordeel in deze aangelegenheid niet veel
waarde gehecht worden.
Freijss, die een tocht van O. naar W. Lombok dwars door het
eiland maakte, verhaalt, dat de kampongs zeer dicht bij elkander
lagen en van Mahomedaansche tempels voorzien waren. De bevol
king zelve, zegt hij, weet weinig van den godsdienst af.
De bewering van laatstgenoemden reiziger is slecht overeen te
brengen met de mededeeling van Zollinger, die zegt op Lombok geen
enkele missigit gezien te hebben.
Ik denk, dat de waarheid hier in 't midden ligt en dat de Sasak's
al even slechte Mahomedanen zijn als de bewoners van Java en van
tal van andere oorden van onzen archipel. Op heu is, evenals op
de meeste andere, in onze bezittingen gevestigde volgelingen van den
Profeet, het oordeel van toepassing, dat zij wel de vormen maar
niet den geest van de voorschriften van Mahomed kennen,
Doch juist deze omstandigheid is oorzaak dat zij gemakkelijk te
kneden en door geestdrijvers in de verlangde richting te brengen zijn.
Het is dan ook bekend, dat er in de laatste jaren veel gewerkt
wordt op de Mahomedanen van Lombok; zij worden op de plaatsen,
